Επανάχρηση Διατηρητέου Εργοστασίου Βαλιάδη

1.0. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το Εργοστάσιο Βαλιάδη δεν είναι και κανένας γίγαντας. Είναι όμως ένα βιομηχανικό κτίριο με σημαίνουσα ιστορία στην ευρύτερη περιοχή και με ιδιαίτερη συναισθηματική αξία.
Το Εργοστάσιο Βαλιάδη αποτέλεσε το αντικείμενο εκπόνησης οριστικής μελέτης με στόχο κατά πρώτο την πλήρη αρχιτεκτονική αποκατάσταση των επί μέρους μορφολογικών στοιχείων του διατηρητέου κτιρίου, και κατά δεύτερο την επισκευή, την εσωτερική διευθέτηση, και την προσαρμογή του στην τελικά επιλεγείσα χρήση, την μετατροπή του δηλαδή σε Κοινωνικό – Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Νέου Ψυχικού.
Η μελέτη εκπονήθηκε το 2003 βάσει υπογραφείσας σύμβασης, παραλήφθηκε και εγκρίθηκε με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

1.1. ΓΕΝΙΚΑ
Το Εργοστάσιο Βαλιάδη, ήταν έδρα και τόπος κατασκευής ηλεκτροκινήρων της ομωνύμου εταιρείας. Το υφιστάμενο κτίριο, έχει έτος κατασκευής το 1950, και ήταν από τα πρώτα κτίσματα στην ευρύτερη περιοχή. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 ήταν εν χρήση σαν βιομηχανικό κτίριο.
Αφού περιήλθε στην ιδιοκτησία του Δήμου Νέου Ψυχικού, χαρακτηρίστηκε σαν διατηρητέο, βάση του ΦΕΚ 370Δ’/97.
Η τρέχουσα χρήση του κτιρίου, είναι κατά πρώτον χώρος στάθμευσης βαρέων οχημάτων και απορριμματοφόρων του Δήμου Νέου Ψυχικού, κατά δεύτερο χώρος αποθήκευσης και τέλος κατά τρίτο χώρος χειρωνακτικού διαχωρισμού απορριμμάτων με προορισμό την ανακύκλωση.

1.2. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
1.2.1. ΘΕΣΗ ΚΤΙΡΙΟΥ
Το κτίριο Βαλιάδη, ευρίσκεται σε οικόπεδο που εμπίπτει στα διοικητικά όρια του Δήμου Νέου Ψυχικού Αττικής, επί της οδού Ρήγα Φεραίου αριθμός 40, στο Ο.Τ. 166, συνολικού εμβαδού 4.473,38 μ2.. Το οικόπεδο, είναι μεσαίο διαμπερές με πρόσβαση και από την οδό Παρίτση. Επιπλέον, σε επαφή με το Νοτιοανατολικό όριο έχει αναγερθεί ισόγειο κτίσμα με υπόγειο, συνολικού εμβαδού ισογείου 112,50 μ2 με μεταγενέστερη οικοδομική άδεια. Το υπόγειο τμήμα αυτού του κτίσματος, εξικνείται του περιγράμματος του ισογείου και εκτείνεται μέχρι το περίγραμμα του διατηρητέου κτιρίου. Η χρήση αυτής της μεταγενέστερης προσθήκης είναι η στέγαση υπηρεσιών του Δήμου.

1.3. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΤΙΡΙΟΥΤο κτίριο έχει επίμηκες ορθογωνικό σχήμα εξωτερικών διαστάσεων 72,29μ.*21,80μ., είναι ισόγειο, και έχει συνολικό εμβαδόν 1.564,65 τ.μ., υπολειπόμενο κατά πολύ του μέγιστου επιτρεπόμενου, σύμφωνα με τα ισχύοντα διατάγματα δόμησης στην περιοχή.
Είναι κατασκευασμένο επί ορθογωνικού καννάβου βασικής αξονικής διαστάσεως 4,50 μέτρων κατά την επιμήκη κατεύθυνση, τυπική επιλογή για βιομηχανικά κτίρια της μεταπολεμικής εποχής, ενώ είναι συμμετρικό κατά τον διαμήκη άξονα. Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου, είναι κατασκευασμένος από οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ η κάτοψή του χωρίζεται σε τρία επιμήκη τμήματα. Το κεντρικό υπερυψωμένο τμήμα στεγάζεται με μεταλλικό ζευκτό με επικάλυψη μεταλλικού φύλλου κυματοειδούς λαμαρίνας, ενώ τα δύο χαμηλότερα τμήματα στεγάζονται με επίπεδη δοκιδωτή πλάκα (zollner), αποτελούμενη από δοκίδες οπλισμένου σκυροδέματος με υλικό πλήρωσης από πλίνθους. Επί πλέον, τα υποστυλώματα του κεντρικού υπερυψωμένου τμήματος έχουν ειδικές αναμονές για τοποθέτηση γερανογέφυρας, Το δάπεδο του κτιρίου είναι από ελαφρά οπλισμένο σκυρόδεμα, στο οποίο υπάρχουν ενσωματωμένες σιδηροτροχιές για βαγονέτο μεταφοράς πλάτους 0,65 εκ..
Το κεντρικό υπερυψωμένο τμήμα ήταν ενιαίος χώρος, και χρησιμοποιείτο σαν μηχανουργείο, με πλήρη σειρά εργαλειομηχανών. Τα πλευρικά χαμηλότερα τμήματα, ήταν χωρισμένα σε μικρότερους χώρους, και υπήρχε γραφειακός χώρος, σχεδιαστήριο, δύο τμήματα περιελίξεων κινητήρων, χώρος υδραυλικών πρεσών, χώρος κρουστικών πρεσών, τμήμα επισκευών, δοκιμαστήριο, αποθήκη υλικών και αποδυτήρια προσωπικού. Στον περιβάλλοντα χώρο υπήρχαν υπόστεγα για χυτόπρεσα και ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος καθώς επίσης και υπόσκαφη κόγχη επισκευής οχημάτων.
Τα κουφώματα του κτιρίου, είναι μεταλλικά σιδηρά, ανοιγόμενα εν μέρει κατά το τρίτο του κάθε ανοίγματος, περιστρεπτά περί οριζόντιο άξονα. Αυτά ακριβώς τα κουφώματα, μαζί με τον βασικό κατασκευαστικό κάνναβο, δημιουργούν ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο, χαρακτηριστικό της βιομηχανικής αισθητικής των κτιρίων της εποχής. Η τυπική αυτή μορφή εξασφαλίζει επαρκή φωτισμό αλλά και εξαερισμό στο εσωτερικό του κτιρίου. Η υπάρχουσα ψευδοροφή είναι μεταγενέστερη και τοποθετήθηκε σαν θερμομονωτικό μέσο για τον χώρο του μηχανουργείου.
Στο εξωτερικό έχουν γίνει πολλές μετατροπές, με κύριες την διάνοιξη ανοιγμάτων ειδικά στην βορειοδυτική όψη του κτιρίου, ενώ στο εσωτερικό έχουν κατεδαφιστεί αρκετά τμήματα τοιχοποιίας. Οι εξωτερικές τοιχοποιίες έχουν υποστεί μεγάλες φθορές λόγω έλλειψης συντήρησης, αλλά έχουν υποστεί παράλληλα και μεγάλη διάβρωση λόγω ανερχόμενης υγρασίας εκ του εδάφους.
Στον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου φύονται δύο μεγάλοι πλάτανοι και ένας μεγάλος ευκάλυπτος στον χώρο του προκηπίου προς την οδό Ρήγα Φεραίου, ενώ υπάρχουν και τρεις ελιές. Στο βορειοδυτικό τμήμα του ακαλύπτου φύονται μεγάλοι αίλανθοι (ailanthus altissima – βρωμοκαρυδιά), οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί σε επαφή με την θεμελίωση του κτιρίου, με άμεσες βλαπτικές επιδράσεις στον φέροντα οργανισμό.
Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα. Μια και το υφιστάμενο κτίριο είναι κατασκευασμένο προ του 1955, είναι άγνωστο εάν μελετήθηκε με βάση κάποιο κανονισμό φορτίσεων, και συνεπώς με κάποιες προδιαγραφές ποιότητας σκυροδέματος. Η σημερινή κατάσταση του φέροντα οργανισμού είναι κακή, με πολλές φθορές, με διαβρώσεις και αποκαλύψεις του σιδηρού οπλισμού καθώς και καθαιρέσεις δοκών. Η μεγαλύτερη επιφάνεια των συνθέτων πλακών παρουσιάζει μεγάλη διαπερατότητα στα όμβρια ύδατα μέσα από εμφανείς τριχοειδείς ρηγματώσεις, με αποτέλεσμα την συνεχώς αυξανόμενη ψαθυρότητα του υλικού και αποκολλήσεις μεγάλων τμημάτων επιχρίσματος. Το κτίριο δεν παρουσιάζει – σε πρώτη μακροσκοπική επιθεώρηση τουλάχιστον – ρηγματώσεις που να οφείλονται σε σεισμική δραστηριότητα, ιδιαίτερα στις περιοχές των κόμβων, παρ΄ ότι αυτό είναι γενικά δύσκολο να εκτιμηθεί δίχως εμπεριστατωμένη έρευνα, λόγω της γενικότερης διάβρωσης των δομικών στοιχείων.
Οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις του, τυπικές βιομηχανικού κτιρίου εποχής, ήταν εξωτερικές εγκιβωτισμένες σε σωλήνες βαρέως τύπου, με ανεξάρτητο πίνακα τροφοδοσίας ανά εργαλειομηχανή.
Το κτίριο Βαλιάδη, δίνει γενικά την εικόνα της φθοράς και της εγκατάλειψης, οι οποίες σε συνδυασμό με την σημερινή του χρήση, είναι υπεύθυνα για την εμφανιζόμενη κατάσταση.

2.0. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
2.1. ΚΤΙΡΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Οι προτεινόμενες νέες χρήσεις του κτιρίου, είναι συνοπτικά οι κάτωθι:
Χρήση                                 Εμβαδόν (μ2)
Πολιτιστικό Τμήμα                     1.496,72
Κοινωνικό Τμήμα                          169,85
Διοίκηση - Βοηθητικά                  136,94
Χώροι αναμονής και κίνησης      181,69
Συνολικό εμβαδό κτιρίου         1.985,20

2.2. ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ
Οι βασικοί άξονες του σχεδιασμού ήταν δύο, κατά πρώτο η διατήρηση της εξωτερικής μορφολογικής ταυτότητας του κτιρίου και κατά δεύτερο η μετατροπή του σε Κοινωνικό – Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου. Η μορφή του κτιρίου, αλλά και το διαθέσιμο οικόπεδο, επιτρέπουν κάποιες διακριτικές παρεμβάσεις, χωρίς να επιφέρουν σημαντική αλλοίωση του μορφολογικού χαρακτήρα του. Παράλληλα κατά τον σχεδιασμό του κτιρίου έχει εφαρμοστεί η ισχύουσα δομική νομοθεσία.
Σημαντική παράμετρος του σχεδιασμού, είναι η μεταβλητότητα της αρχιτεκτονικής επίλυσης και η δυνατότητα προσαρμογής σε εναλλασσόμενες απαιτήσεις, μέσω απλών διαδικασιών.
Η πρόταση έχει μελετηθεί γύρω από μια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, χωρητικότητας 272 ατόμων και από μια μεταβλητή αίθουσα θεάτρου χωρητικότητας 241 ατόμων. Επιλέχθηκε αυτή η διάταξη κατά πρώτον διότι εξασφαλίζει φυγές - μαζί με τους αντίστοιχους χώρους εκτόνωσης κοινού - προς τις κύριες όψεις του κτιρίου, και κατά δεύτερο διότι οι αναγκαίοι βοηθητικοί χώροι των παρασκηνίων, των εργαστηρίων και των εγκαταστάσεων, είναι στο ήσσονος σημασίας (και αθέατο από τις κύριες προσβάσεις) μέσον του επιμήκους κτιρίου. Η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, θα έχει τον ανάλογο εξοπλισμό, αλλά και τις δυνατότητες για μουσικές εκδηλώσεις, συνέδρια, ομιλίες και προβολές. Η αίθουσα του θεάτρου, είναι πλήρως μεταβλητή, όπου μέσω προκατασκευασμένων κινητών modules, μπορεί να μετατραπεί σε κλασσική, πλευρική, μεσαία η και κεντρική σκηνή (αρένα), προσαρμοζόμενη στις εκάστοτε θεατρικές - και όχι μόνο - απαιτήσεις.
Ο σχεδιασμός των δύο foyer, επιτρέπει την περιστασιακή ενοποίησή τους με όμορους χώρους, για εκθεσιακή χρήση, με παράλληλη την δυνατότητα επέκτασης και στον περιβάλλοντα χώρο. Τα εργαστήρια έχουν ομαδοποιηθεί προς την οδό Ρήγα Φεραίου, ενώ οι κοινωνικές χρήσεις έχουν ομαδοποιηθεί προς την νοτιοδυτική πλευρά του κτιρίου, και σε γειτνίαση με το υφιστάμενο ΚΑΠΗ του Δήμου.
Σε τμήματα του παλαιού μηχανουργείου κατασκευάζεται ενδιάμεσος όροφος. Σε αυτόν τον όροφο τοποθετούνται χώροι διοίκησης, αναγκαίοι για την λειτουργία του κτιρίου, καθώς και οι χώροι ελέγχου των οπτικοακουστικών μέσων των δύο αιθουσών μαζί με τα καμαρίνια των ηθοποιών.
Η μορφή του διατηρητέου κτιρίου, παραμένει ως είχε, με τις αναγκαίες διανοίξεις για λειτουργικούς λόγους, που εντάσσονται όμως στον μορφολογικό χαρακτήρα του κτιρίου. Επιλέξαμε την κατασκευή μεταλλικής πέργκολας καμπύλης μορφής που στεγάζει σημαντικό τμήμα του ακαλύπτου, γεγονός που δημιουργεί μεγάλες δυνατότητες ελαφριάς μορφής λυόμενης στέγασης, χωρίς να αντίκειται στον ισχύοντα πολεοδομικό κανονισμό και χωρίς να προσβάλλει την ταυτότητα του κτιρίου. Η μεταλλική αυτή κατασκευή, παραπέμπει λόγω μορφής σε βιομηχανικά monorails, ενώ έρχεται σε αντίθεση με το αυστηρά ορθογωνικό κτίριο.

2.3. ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ
Ο περιβάλλων χώρος του κτιρίου, θα πρέπει να ικανοποιεί ταυτόχρονα δύο στόχους. Κατά πρώτο να αναδεικνύει το Κτίριο Βαλιάδη λειτουργών σαν φυσικό σκηνικό, και κατά δεύτερο να επιτρέπει την χρήση του, κατ’ επέκταση του εσωτερικού χώρου του κτιρίου, για υπαίθριες εκθέσεις και γενικότερα για εκδηλώσεις.
Η διαμόρφωση έχει δημιουργήσει έναν ευρύτερο χώρο στον ακάλυπτο προς την οδό Ρήγα Φεραίου, ώστε να λειτουργεί σαν προέκταση του foyer της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων και του κυλικείου. Στον υπόλοιπο ακάλυπτο δημιουργούνται καθιστικά, που λειτουργούν και σαν υπαίθρια προέκταση των αντιστοίχων αιθουσών.
Η φύτευση στο σύνολο του ακαλύπτου, έχει γίνει με γνώμονα την δημιουργία ενός ασυνεχούς σκηνικού που έρχεται σε αντίθεση με τον τυπικό επαναλαμβανόμενο ρυθμό του διατηρητέου κτιρίου, ενώ σημαντικό ρόλο στην συνολική εντύπωση, θα παίξει η διάταξη και ο τύπος των φωτιστικών σωμάτων.
Δεν προβλέπουμε την χρήση του περιβάλλοντος χώρου σαν χώρο στάθμευσης, διότι κατά πρώτον είναι μικρός σε σχέση με τις απαιτούμενες θέσεις για την χρήση του κτιρίου και κατά δεύτερο οι όποιες εκδηλώσεις με μεγάλη προσέλευση κοινού, θα γίνονται κατά τις ώρες που τα όμορα κτίρια γραφείων θα είναι κλειστά, συνεπώς θα υπάρχουν παρόδιες θέσεις στάθμευσης.

2.4. ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΤΑΤΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ
Η προτεινόμενη χρήση του κελύφους αφ’ ενός, και οι ισχύοντες κανονισμοί οπλισμένου σκυροδέματος αφ’ ετέρου, υπαγορεύουν μια σειρά απαιτούμενων εργασιών. Αναλυτικότερα:
Ο επιφανειακός μανδύας του κάθε κατακόρυφου η οριζόντιου στοιχείου του φέροντα οργανισμού αποξηλώνεται, ώστε να είναι εφικτή η κατασκευή εξωτερικού περιμετρικού μανδύα με τον προβλεπόμενο οπλισμό.
Γίνεται αποξήλωση των υπαρχόντων πλακών στα χαμηλά τμήματα του κτιρίου με την μέθοδο της αδιατάρακτης τμηματικής κοπής, ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε δυναμική καταπόνηση του υπάρχοντος χωρικού πλαισίου. Στη συνέχεια κατασκευάζονται νέες πλάκες, με ορθή πάκτωση στους μανδύες των δοκών και των υποστυλωμάτων.
Στην υφιστάμενη θεμελίωση ενισχύονται και διευρύνονται τα υπάρχοντα πέδιλα, οι διαστάσεις των οποίων είναι άγνωστες και πρόκειται να οριστικοποιηθούν με αυτοψία. Ο προτεινόμενος τρόπος για αυτό, είναι η μέθοδος της υποθεμελίωσης, ενώ προστίθενται και οι αναγκαίοι συνδετήριες δοκοί.
Η υπάρχουσα στέγαση αποξηλώνεται μαζί με τα μεταλλικά ζευκτά. Σαν ανεξάρτητος επίπεδος φορέας, επαναδιαστασιολογείται και κατασκευάζεται νέα στέγη, κατά το δυνατό όμοια με την υπάρχουσα. Ο ελκυστήρας του ζευκτού, μαζί με τη σχετική ψευδοροφή, αποτελούν και την τελική κάλυψη του κτιρίου.
Ο ενδιάμεσος όροφος υλοποιείται με μικτή ελαφριά κατασκευή από σκυρόδεμα, το οποίο ευρίσκεται σε μόνιμο μεταλλότυπο αυλακωτής λαμαρίνας, ικανού πάχους και ακαμψίας, ώστε οι φορτίσεις στον υπάρχοντα φέροντα οργανισμό του κτιρίου να είναι χαμηλές.
Η έναρξη των εργασιών ενίσχυσης επιβάλλεται να γίνει από κάτω προς τα άνω, για λόγους ορθής παραλαβής των εντάσεων από τα δομικά στοιχεία του κτιρίου.
Λόγω της σπουδαιότητας του κτιρίου απαιτείται γεωτεχνική έρευνα για οριστικοποίηση, επιβεβαίωση, ή αναπροσαρμογή των παραμέτρων αυτών.

2.5. ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Στο κτίριο Βαλιάδη προβλέπονται όλες οι απαιτούμενες εγκαταστάσεις ήτοι δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης, καυσίμου αερίου, ισχυρών και ασθενών ρευμάτων, καθώς και ανελκυστήρας.
Ο κλιματισμός του κτιρίου (ψύξη - θέρμανση) επιτυγχάνεται κατά πρώτο με την χρήση κεντρικής κλιματιστικής μονάδος δύο ζωνών, που ανανεώνει και τον αέρα στις αίθουσες. Τα εργαστήρια και οι αίθουσες κοινωνικής χρήσης κλιματίζονται με δύο ανεξάρτητες μονάδες διαιρούμενου τύπου.
Θα προβλεφθεί παθητική και ενεργητική πυρασφάλεια, καθώς και ηχομόνωση – θερμομόνωση, σύμφωνα με τις εγκεκριμένες μελέτες.

3.0. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Η πρόταση αποκατάστασης του Εργοστάσιου Βαλιάδη και η μετατροπή του σε Κοινωνικό – Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Νέου Ψυχικού, λόγου του ύψους του απαιτούμενου προϋπολογισμού, εκφεύγει των οικονομικών δυνατοτήτων του συγκεκριμένου Δήμου. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 2.650.000 Euro.
Για τον λόγο αυτό, αποφασίστηκε η υποβολή πρότασης πράξης στα πλαίσια των δράσεων του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Πιο αναλυτικά, υποβλήθηκαν δύο (2) προτάσεις χρηματοδότησης αφ ενός στο Ε.Π.ΠΕΡ, και αφ ετέρου στο Π.Ε.Π. Αττικής. Οι προτάσεις δεν εντάχθηκαν τελικά στα προς χρηματοδότηση έργα, λόγω έλλειψης υποστήριξης από την πλευρά του Δήμου.
Προτάσεις χρηματοδότησης μέσω Αναπτυξιακού Νόμου η και μέσω Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα δεν ευοδώθηκαν κατά πρώτο λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης και κατά δεύτερο λόγω έλλειψης επαρκούς στελέχωσης του ανθρώπινου δυναμικού του Δήμου .

4.0. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η χωροθέτηση του Κτιρίου Βαλιάδη σε αστική περιοχή με υψηλές αξίες γης, με αυξημένο συντελεστή δόμησης, με απαιτήσεις γραφειακών χώρων και σε άμεση γειτνίαση με την Λεωφόρο Μεσογείων και τον σταθμό του Μετρό, έχουν σαν αποτέλεσμα την διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων, που οδηγούν σε έναν περαιτέρω γενικότερο προβληματισμό για την διάσωση του κτιρίου. Οι εναλλακτικές αυτές προτάσεις, έχουν γενικά σαν στόχο την υπερεκμετάλλευση του οικοπέδου και την αλλοίωση του γενικότερου χαρακτήρα του κτιρίου.
Συγκεκριμένα έχουν διατυπωθεί τα παρακάτω:
1) Κατεδάφιση του κτιρίου και κατασκευή εξ αρχής νέου όμοιου κτιρίου, με την παράλληλη προσθήκη δημοτικού υπόγειου χώρου στάθμευσης χωρητικότητας 220 θέσεων.
2) Ενίσχυση του υφιστάμενου κτιρίου σύμφωνα με την εγκριθείσα οριστική μελέτη, αλλά με προσθήκη δημοτικού υπόγειου χώρου στάθμευσης χωρητικότητας 110 θέσεων.
Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ενδεικτικός προϋπολογισμός κόστους κατασκευής υπερβαίνει τα 6.500.000 Euro. Η υλοποίηση αυτών των προτάσεων αλλοιώνουν σημαντικά τον χαρακτήρα του διατηρητέου κτιρίου, και δεν προβλέπονται από το εγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο. Επιπλέον οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από ένα σταθμό αυτοκινήτων τέτοιου μεγέθους δεν έχουν εξετασθεί. Συνοπτικά και στις δύο περιπτώσεις απαιτείται τροποποίηση του εγκεκριμένου θεσμικού πλαισίου καθώς και αλλαγή χρήσης.

5.0. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Το Κτίριο Βαλιάδη, δεν έχει προφανώς σχεδιαστεί αρχικά για να στεγάσει τις προτεινόμενες χρήσεις. Παρ΄ όλα αυτά είναι εφικτό με τις επεμβάσεις που προτείνουμε, να διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε κατά πρώτο να διατηρηθεί ο μορφολογικός του χαρακτήρας, που είναι άμεσα αναγνωρίσιμος στην ευρύτερη περιοχή σαν τοπόσημο, και κατά δεύτερο να αποτελέσει ένα ενιαίο σύνολο με αυτόνομα τμήματα που θα στεγάσουν μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων.
Οι στεγασμένες αυτές δραστηριότητες ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των δημοτών για επιμόρφωση, ενημέρωση και ψυχαγωγία, και στην ανάγκη να δημιουργηθεί ένας πόλος έλξης πολιτιστικού χαρακτήρα με υπερτοπική ακτίνα επιρροής.-

-------
Εισήγηση
Συνέδριο TICCIH με γενικό θέμα "Το Τέλος των Γιγάντων - Βιομηχανική Κληρονομιά και Μετασχηματισμοί των Πόλεων"
Βόλος - Κτίριο Σπίρερ
Νοέμβριος 2007

Μεγάλο Πάρκο Παπάγου - Περιβάλλον

πεζόδρομος

Μεγάλο Πάρκο Παπάγου - Λίμνη

Μεγάλο Πάρκο Παπάγου - Πεζόδρομος

Μεγάλο Πάρκο Παπάγου - Είσοδος

Μεγάλο Πάρκο Παπάγου - Σχέδια 2

Μεγάλο Πάρκο Παπάγου - Σχέδια 1

Μεγάλο Πάρκο Παπάγου - Φωτορεαλισμός

Μεγάλο Πάρκο Παπάγου - Σχέδιο Γενικής Διάταξης

Master Plan

Προτάσεις Σημειακών Παρεμβάσεων στον Δήμο Νέου Ψυχικού

1.0. ΓΕΝΙΚΑ
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με το Μητροπολιτικό κέντρο. Μαζί με το Δήμο Ψυχικού, αποτέλεσε για πολλές δεκαετίες της μεταπολεμικής περιόδου την πύλη προς τα βόρεια και βορειοανατολικό προάστια του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της πρωτεύουσας διαμέσου του άξονα της Λεωφόρου Κηφισίας. Διοικητικά, ανήκει στην Περιφέρεια Αττικής και στη Νομαρχία Αθηνών.
Το Νοτιοανατολικό του άκρο βρίσκεται σε επαφή με τα δύο συγκροτήματα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, που ανήκουν διοικητικά στο Δήμο της Αθήνας. Βρίσκεται σε διαδικασία, η αναπροσαρμογή των διοικητικών του ορίων, ώστε να εκταθεί μέχρι την λεωφόρο Κατεχάκη.
Το Νέο Ψυχικό είναι σχετικά νέος οικισμός. Ιδρύθηκε την εποχή του μεσοπολέμου, με δύο αρχικούς πυρήνες, τον προσφυγικό συνοικισμό στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου και τον Συνεταιρισμό Δημοσίων Υπαλλήλων στην περιοχή της Αγίας Σοφίας.
Η περιοχή άρχισε να κατοικείται και να κτίζεται αμέσως μετά το 1923, αλλά ως συγκροτημένος οικισμός εμφανίζεται για πρώτη φορά στην απογραφή του 1929. Το 1946 αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα (Ν.Δ. 107/16 ΦΕΚ 290Α’/26.09.1946), ενώ έγινε αναπροσαρμογή των διοικητικών του ορίων το 1955. Αρχικά υπαγόταν διοικητικά στον Δήμο Χαλανδρίου. Μετεξελίχθηκε σε Δήμο το 1982. Αναπτύχθηκε ως προάστιο με χαμηλούς συντελεστές δόμησης, στη δεκαετία του ‘50.
Σήμερα ο Δήμος Νέου Ψυχικού έχει έκταση 1.129,35 στρέμματα και πραγματικό πληθυσμό 10.848 κατοίκους. Η μέση πυκνότητα είναι 130 άτομα/εκτάριο, δείκτης που του προσδίδει σαφή αστικό χαρακτήρα., σε αντίθεση με τους γειτονικούς Δήμους που διατηρούν αρκετά χαμηλότερες πυκνότητες κατοίκησης (π.χ. Ψυχικό 30 ατ./Ηα, Χαλάνδρι 70 ατ./Ηα). Απογράφονται περίπου 5.000 νοικοκυριά, πολλά από τα οποία διαβιούν ακόμη σε μονοκατοικίες (περίπου 500).
Η δημογραφική σύνθεση εμφανίζει τους μέσους δείκτες γήρανσης του πληθυσμού που ισχύουν σε όλη την περιοχή των ΒΑ Δήμων της πρωτεύουσας, αφού τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία αύξηση του ηλικιωμένου πληθυσμού άνω των 65 ετών και μία πτώση του παιδικού πληθυσμού κάτω των 15 ετών. Σταθερός μένει τα τελευταία χρόνια ο παραγωγικός πληθυσμός 15 - 65 ετών, ενώ εμφανίζεται μία αυξητική τάση στην εισερχόμενη από άλλες περιοχές απασχόληση, λόγω του χαρακτήρα της ανάπτυξης των οικιστικών μετώπων, -κύρια της Λεωφόρου Κηφισίας με κτίρια υπερτοπικών λειτουργιών γραφείων, Τραπεζών, εμπορικών κέντρων κλπ.
Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, (40%), στο οποίο περιλαμβάνεται και ένα ποσοστό 6,3% με μεταπτυχιακούς τίτλους.
Η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων (76,6%) απασχολείται στον τριτογενή τομέα, κύρια στις υπηρεσίες. Τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται με αυξητικές τάσεις ανεργίας, που πλήττει κυρίως τους νέους και τις γυναίκες.
Συνοπτικά, ο Δήμος Νέου Ψυχικού, έχει ανάγκη άμεσης παρέμβασης στα παρακάτω περιληπτικά αναφερόμενα σημεία.

1.1. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΠΟΛΗ
Μια σημαντική προτεραιότητα, είναι η σύνταξη και έγκριση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.) του Δήμου Νέου Ψυχικού. Αυτή η μελέτη καθορίζει τις επιτρεπόμενες Χρήσεις Γης σε κάθε τομέα του Δήμου και στο σύνολο της έκτασής του. Η εκπόνηση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου σε πρώτη φάση καταγράφει, ανιχνεύει και αξιολογεί τις υπάρχουσες τάσεις, ενώ σε δεύτερη φάση προτείνει δράσεις για την ολοκληρωμένη διαχείριση του αστικού χώρου.
Ο περιορισμός των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων σε κάθε περιοχή έχει σαν αποτέλεσμα κατά πρώτο η πόλη να γίνει πιο λειτουργική και κατά δεύτερο να αποφεύγονται οι οχληρές χρήσεις για τους κατοίκους, ενώ με γνώμονα τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης ιεραρχούνται οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες.
Σημαντικό λειτουργικό θέμα του Δήμου είναι ότι κατά πρώτο ‘’εγκιβωτίζεται’’ από από τις δύο μεγαλύτερες αρτηρίες της πρωτεύουσας, την Λεωφόρο Κηφισίας και την Λεωφόρο Μεσογείων, με αποτέλεσμα να διακόπτεται βίαια ο αστικός ιστός, και να είναι προβληματικές οι διαδημοτικές μετακινήσεις. Συμπληρωματικά, η ύπαρξη του του Πενταγώνου, σαν ‘’νεκρού χώρου’’, δημιουργεί μια ζώνη ανάσχεσης στο αστικό συνεχές. με ανυπολόγιστες επιδράσεις στο κοινωνικό και αστικό συνεχές του Δήμου.

1.2. ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Υπάρχει ανάγκη εκτεταμένης ανάπλασης της Κεντρικής Περιοχής του Δήμου Νέου Ψυχικούδας, τουλάχιστον σε επίπεδο προμελέτης. Η προμελέτη που θα προβλέπει τον ορισμό ζώνης ανάπλασης, την επίλυση του κυκλοφοριακού και την διευθέτηση των θέσεων στάθμευσης, θα εφαρμοστεί με τη σύμφωνη γνώμη των κατοίκων και των επαγγελματιών. Αυτό το γεγονός, πέρα από την αισθητική και λειτουργική παρέμβαση στο εμπορικό κέντρο του Δήμου, θα βελτιώσει και την επισκεψιμότητα των καταστημάτων, και συνεπώς η εμπορική κίνηση της αγοράς θα αυξηθεί προς άμεσο όφελος των καταστηματαρχών.
Παράλληλα η αποτροπή της διερχόμενης κυκλοφορίας από το κυρίως οδικό δίκτυο καθώς και η διαδοχή υπαιθρίων καθιστικών και στεγασμένων χώρων, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις υλοποίησης μιας υψηλής στάθμης χωρικής επέμβασης, με όλα τα χαρακτηριστικά των χαρακτηριστικών της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η αρχιτεκτονική μικρής κλίμακας θα επιτρέψει την επίλυση των υφιστάμενων προβλημάτων που έχουν ανιχνευθεί ενώ θα βελτιστοποιήσει την συνέργεια μεταξύ οδικού δικτύου, δικτύου πεζοδρόμων και πιθανού δικτύου ποδηλατοδρόμων.
Επιπλέον, στα πλαίσια της ανάπλασης της Κεντρικής Περιοχής, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί και το θέμα των διαφημίσεων των εμπορικών δραστηριοτήτων τουλάχιστον στους κεντρικούς δρόμους του Δήμου.

1.3. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΥ
Οι Ελληνικές Πόλεις, έχουν την χαμηλότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό Χώρο. Επιπλέον το υφιστάμενο πράσινο είναι συγκεντρωμένο σε άλση η πάρκα. Αντίθετα το διάσπαρτο πράσινο, που ευρίσκεται στις περιοχές κατοικίας, ακόμη και με την μορφή των green corners (πράσινες γωνιές), βελτιώνει ουσιαστικά της συνθήκες του δομημένου περιβάλλοντος τόσο περιβαλλοντικά όσο και αισθητικά.
Οι δυνατότητες εξεύρεσης ελεύθερων χώρων που θα διαμορφωθούν σε κοινόχρηστους χώρους πρασίνου με παιδικές χαρές, γήπεδα, γενικά χώρους δραστηριοτήτων ελευθέρου χρόνου, έχουν βελτιωθεί με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.Εκτός από τον εμπλουτισμό σε πράσινο των πεζοδρομίων των πλατειών και των άλλων κοινόχρηστων χώρων, ο Δήμος θα δώσει κίνητρα για να φυτευτούν και οι ακάλυπτοι χώροι των πολυκατοικιών. Στόχος είναι η βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος στον αστικό χώρο και καλύτερες συνθήκες ζωής. Το πράσινο είναι η μόνη άμυνα μας εναντίον της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του φαινόμενου του θερμοκηπίου που απειλεί τον πλανήτη.

1.4. ΑΝΑΠΛΑΣΗ Ο.Τ. 15
Tο συγκεκριμένο ΟΤ έχει συνολικό εμβαδόν 4.089,67 μ2 και ισχύει το ΦΕΚ 455Δ'/1989, με προβλεπόμενες χρήσεις κοινόχρηστο πράσινο και κοινωφελείς χρήσεις. Το υφιστάμενο διώροφο κτίριο που στέγαζε τα παλαιά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια «Πλάτων» μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί διατηρητέο, μια και διαθέτει πολλά αρχιτεκτονικά στοιχεία εποχής, να αποκατασταθεί και να χρησιμεύσει για στέγαση κοινωφελών δραστηριοτήτων. Τα υφιστάμενα μεταγενέστερα μονώροφα κτίσματα, δεν είναι διατηρητέα και μπορούν να κατεδαφιστούν και το σύνολο του οικοδομικού τετραγώνου να αποδοθεί σαν κοινόχρηστος χώρος με χρήση πρασίνου. Επιπλέον μπορεί να διερευνηθεί η δυνατότητα κατασκευής υπόσκαφου μονώροφου δημοτικού κτιρίου με φυτεμένο δώμα σε συνέχεια του φυσικού ανάγλυφου του εδάφους ώστε να δημιουργηθεί χώρος π.χ. καλλιτεχνικών εκδηλώσεων με ήπια μορφή εκμετάλλευσης.
Η υπ’ αριθμό 95/2002 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου περί τροποποίησης του ρυμοτομικού σχεδίου στο ΟΤ 15, και την τριχοτόμησή του στα ΟΤ15, ΟΤ 15Α και ΟΤ15Β, δεν έχει θεσμοθετηθεί ακόμα και συνεπώς δεν ισχύει. Λόγω διατιθέμενου εμβαδού, θα μπορούσε να εξεταστεί η εναλλακτική δυνατότητα δημιουργίας υπόγειου Δημοτικού Χώρου στάθμευσης. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής, ενώ έχει επιπλέον εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου.

1.5. ΑΝΑΠΛΑΣΗ Ο.Τ. 16
Το υπολειπόμενο τμήμα του ΟΤ 16 συνολικού εμβαδού 7.770,97 μ2, έχει χρήση αμιγούς κατοικίας. Υπάρχει παλαιότερη απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου που είχε θεσμοθετήσει στο εναπομένον τμήμα του ΟΤ 16 χρήσεις κοινόχρηστου πρασίνου και υπογείου Χώρου στάθμευσης (ΦΕΚ 294Δ’/6-5-1990).
Ο υπόγειος Δημοτικός Χώρος Στάθμευσης, προεκτιμάται ότι θα πρέπει να έχει χωρητικότητα 300 θέσεων, σύμφωνα με παλαιότερη κυκλοφοριακή μελέτη του Δήμου Νέου Ψυχικού. Αυτό απαιτεί προέγκριση χωροθέτησης από το ΥΠΕΧΩΔΕ και έκθεση περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον απαιτείται τροποποίηση του ισχύοντος ρυμοτομικού και έκδοση νέου ΦΕΚ., ενώ θα πρέπει να προβλεφθεί πιθανά χώρος σταθμού μετρό. Απαιτείται οπωσδήποτε η εκπόνηση προμελέτης. Εδώ έχει εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου. Η αποζημίωση των ιδιοκτητών μπορεί να εξασφαλιστεί εν μέρει από την δυνατότητα χρήσης και εκμετάλλευσης του garage παράλληλα με την αποζημίωση που θα προκύψει από την ενδεχόμενη μεταφορά του συντελεστή δόμησης. Για την υλοποίησή του, παράλληλα με την εφαρμογή του νέου Αναπτυξιακού Νόμου, έχει εφαρμογή και η νομοθεσία για Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), ενώ είναι επιτακτική η εκπόνηση μελέτης βιωσιμότητας.

1.6. ΑΝΑΠΛΑΣΗ Ο.Τ. 29
Το ισχύον ΦΕΚ 259Δ'/1990 προβλέπει κοινόχρηστο χώρο και συγκεκριμένα χρήση πλατείας καθώς και πλευρικό πεζόδρομο, με συνολικό εμβαδόν 2.747,45 μ2. Απαιτείται εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής, ενώ έχει εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου.

1.7. ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΑΘ. ΧΡΥΣΟΧΟΟΥ
Το συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο, εμβαδού 1.410,32 μ2, είναι ήδη κοινόχρηστο, είναι διαμορφωμένο σαν πλατεία, αλλά είναι ξεπερασμένη αισθητικά και δεν εντάσσεται λειτουργικά στην προβλεπόμενη ανάπλαση της περιοχής.
Προτείνεται λοιπόν η εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής. Σαν επιπλέον εναλλακτική λύση θα μπορούσε να εξεταστεί η δημιουργία υπόγειου Δημοτικού Χώρου στάθμευσης, αν και μακροσκοπικά το γεωμετρικό τριγωνικό σχήμα του διατιθέμενου χώρου είναι σχετικά δυσμενές και η έκτασή του σχετικά περιορισμένη για την συγκεκριμένη χρήση.

1.8. ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ - ΧΩΡΟΙ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ
Το κυκλοφοριακό, είναι χωρίς αμφιβολία το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Δήμος Νέου Ψυχικού, το οποίο θα οξύνεται όλο και περισσότερο. Με γνώμονα την ενημέρωση των δημοτών και την διεθνή πολιτική μείωσης της χρήσης των ιδιωτικών μέσων μεταφοράς στις μικρές διαδρομές, και με την σύμφωνη γνώμη των κοινωνικών εταίρων, η διευθέτηση του κυκλοφοριακού προβλήματος του Δήμου πρέπει να επιλυθεί.
Η ιεραρχία του οδικού δικτύου, η αποτροπή της διερχόμενης κυκλοφορίας, η δημιουργία δικτύου δρόμων ήπιας κυκλοφορίας (woonerfs) και πεζοδρόμων, καθώς και ποδηλατοδρόμων, είναι πρακτικές που απορρέουν από μια επικαιροποιημένη κυκλοφοριακή μελέτη.
Παράλληλα, τμήμα του κυκλοφοριακού προβλήματος, είναι και η σοβαρή έλλειψη θέσεων στάθμευσης, είτε για τους μόνιμους κατοίκους είτε και για τους επισκέπτες. Μια πολιτική στάθμευσης περιλαμβάνει επίσης: υπογείους χώρους σε τμήματα νέων πεζοδρόμων, υποχρεωτική κατασκευή θέσεων στάθμευσης στις νέες οικοδομές, έλεγχο χρήσεων γης και απαγόρευση ή έλεγχο λειτουργιών που προκαλούν κυκλοφοριακή συμφόρηση, τόνωση της πολιτικής κινήτρων και επιδοτήσεων και δραστική παρέμβαση του Δήμου για την κατασκευή ιδιωτικών ή δημοτικών κτιρίων στάθμευσης σε αδόμητα οικόπεδα στον ιστό της πόλης και προσανατολισμό των ειδικών κονδυλίων του ΕΤΕΡΠΣ στη χρηματοδότηση κτιρίων στάθμευσης.
Η εξεύρεση σημαντικών κοινοχρήστων χώρων, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο είναι πλέον εφικτή, -αλλά και χρονοβόρα- ενώ η χρηματοδότησή τους εξασφαλίζεται είτε με Ευρωπαϊκά Προγράμματα, είτε με τον Αναπτυξιακό Νόμο, είτε με το νέο θεσμικό εργαλείο των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.).
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού έχει εκπονήσει κυκλοφοριακή μελέτη, η οποία προβλέπει την δημιουργία τεσσάρων υπόγειων δημοτικών θέσεων στάθμευσης συνολικής χωρητικότητας 870 θέσεων στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου, στην Πίνδου, στο υφιστάμενο Δημοτικό Γυμναστήριο και στην πλατεία Αγίας Σοφίας. Προφανώς η μελέτη αυτή χρειάζεται άμεσα επικαιροποίηση και κύρια λόγω της διευθέτησης του κόμβου του Φάρου με την ταπείνωση της Λεωφόρου Κηφισίας και την απώλεια τμήματος της οδού Ολυμπιονικών που λειτουργούσε σαν service road.

1.9. ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Η πλατεία Αγίου Γεωργίου, ως έχει, είναι ξεπερασμένη. Πρόκειται για μια τετράπλευρη πλατεία, σε μια περιοχή με ικανές κλίσεις στους περιβάλλοντες δρόμους, ενώ ο κύριος χώρος της πλατείας είναι κατά προσέγγιση επίπεδος. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να εμφανίζονται υψομετρικές διαφορές στο εσωτερικό της πλατείας, με κορύφωση την νοτιοδυτική γωνία όπου η εμφανιζόμενη υψομετρική διαφορά είναι της τάξης των τριών μέτρων, και βέβαια η πρόσβαση από αυτό το σημείο γίνεται μέσω μιας ικανού μεν πλάτους αλλά σχετικά απότομης – για υπαίθριο χώρο πάντα- κλίμακας. Η αντιμετώπιση δε της πλατείας με αναγεννησιακό τρόπο (πλατειά πρόσβαση παράλληλη με τον άξονα του Ιερού Ναού, κάθετες προσβάσεις μικρότερης σημασίας με τον πίδακα στο κέντρο, χωρίς καμία προσαρμογή στο φυσικό ανάγλυφο του εδάφους), έχουν σαν αποτέλεσμα τον περιορισμό του πρασίνου. Το υφιστάμενο υψηλό πράσινο δεν είναι του είδους που θα χαρακτηριζόταν σαν άξιο διατήρησης – μπορεί να αντικατασταθεί με καλύτερα είδη.
Η απαίτηση για την κατασκευή υπόγειου χώρου στάθμευσης - και μάλιστα μεγάλου μεγέθους – απαιτεί την επίλυση ενός συνόλου παραμέτρων που έχουν άμεση σχέση με την πλατεία που θα ευρίσκεται ακριβώς από πάνω, ξεκινώντας από τις προσβάσεις προς αυτόν, είτε για αυτοκίνητα είτε για πεζούς. Ο σχεδιασμός του υπόγειου χώρου στάθμευσης, έγινε σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (Π.Δ. 455/76), και τους ισχύοντες Γ.Ο.Κ (Ν. 1577/85), Κτιριοδομικό Κανονισμό (Απ. 3046/304/89) και Κανονισμό Πυροπροστασίας Κτιρίων (Π.Δ. 71/88).
Ο προτεινόμενος υπόγειος χώρος στάθμευσης, έχει χωρητικότητα 81 θέσεων, εκ των οποίων προβλέπονται τέσσερις για Α.Μ.Κ. και έχει συνολικό εμβαδόν μαζί με τους βοηθητικούς χώρους 2.146,96 μ2. Έχει ανεξάρτητες ράμπες εισόδου – εξόδου αυτοκινήτων, δύο κλιμακοστάσια σε αντιδιαμετρικά σημεία διαφυγής καθώς και ανελκυστήρα Α.Μ.Κ.
Το μέγεθος του υπόγειου χώρου στάθμευσης υπαγορεύτηκε από τις απαιτήσεις του τότε ισχύοντος Αναπτυξιακού Νόμου (Ν. 2601), ώστε να μπορεί να χρηματοδοτηθεί το όλο έργο. Για το μέγεθος αυτό, δεν ήταν συμφέρον να προβλεφθεί και δεύτερο υπόγειο στον χώρο στάθμευσης, οπότε αναγκαστικά ο χώρος του garage υπαγόρευσε την επέκταση του υπογείου χώρου εκτός του υφιστάμενου ρυμοτομικού σχεδίου με αποτέλεσμα την ανάγκη εκπόνησης –και φυσικά έγκρισης- μελέτης τροποποίησης του ρυμοτομικού σχεδίου. Απαιτείται πλήρης ανασχεδιασμός με τις νέες απαιτήσεις και δυνατότητες.

1.10. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ - ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΑΛΙΑΔΗ
Το κτίριο Βαλιάδη, ήταν έδρα και τόπος κατασκευής ηλεκτροκινήρων της ομωνύμου εταιρείας. Το υφιστάμενο κτίριο, έχει έτος κατασκευής το χρονικό διάστημα 1950 – 1951, και ήταν το πρώτο κτίριο στην ευρύτερη περιοχή.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 – που μεταστεγάστηκε η ανωτέρω βιομηχανία - ήταν εν χρήσει σαν βιομηχανικό κτίριο.
Αφού περιήλθε στην ιδιοκτησία του Δήμου Νέου Ψυχικού, χαρακτηρίστηκε σαν διατηρητέο, βάση της Απόφασης 12210/2290 (ΦΕΚ 370 Δ’ 12/05/97) (βλ. Παράρτημα).
Η τρέχουσα χρήση του κτιρίου, είναι κατά πρώτον χώρος στάθμευσης βαρέων οχημάτων του Δήμου Νέου Ψυχικού, κατά δεύτερο χώρος αποθήκευσης εκ παραλλήλου με τον χειρωνακτικό διαχωρισμό απορριμμάτων με προορισμό την ανακύκλωση.
Οι βασικοί άξονες του σχεδιασμού ήταν δύο, κατά πρώτο η διατήρηση της εξωτερικής μορφολογικής ταυτότητας του Κτιρίου Βαλιάδη και κατά δεύτερο η μετατροπή του σε Κοινωνικό – Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Νέου Ψυχικού. Η μορφή του κτιρίου, αλλά και το διαθέσιμο οικόπεδο, επιτρέπουν κάποιες διακριτικές παρεμβάσεις, χωρίς να επιφέρουν σημαντική αλλοίωση του χαρακτήρα του. Σημαντική παράμετρος του σχεδιασμού, είναι η μεταβλητότητα της αρχιτεκτονικής επίλυσης και η δυνατότητα προσαρμογής σε εναλλασσόμενες απαιτήσεις, μέσω απλών διαδικασιών.
Η πρόταση έχει μελετηθεί γύρω από μια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, χωρητικότητας 272 ατόμων, και από μια αίθουσα μεταβλητού θεάτρου χωρητικότητας 241 ατόμων. Επιλέχθηκε αυτή η διάταξη κατά πρώτον διότι εξασφαλίζει φυγές προς τις κύριες όψεις του κτιρίου (οδός Ρήγα Φεραίου και οδός Παρίτση), και κατά δεύτερο, οι αναγκαίοι βοηθητικοί χώροι των παρασκηνίων, των εργαστηρίων και των εγκαταστάσεων, είναι στο ήσσονος σημασίας (και αθέατο από τις κύριες προσβάσεις) μέσον του επιμήκους κτιρίου. Η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, θα έχει τον ανάλογο εξοπλισμό, αλλά και τις δυνατότητες για μουσικές εκδηλώσεις, συνέδρια και ομιλίες καθώς και προβολές. Η αίθουσα του θεάτρου, είναι πλήρως μεταβλητή, όπου μέσω προκατασκευασμένων κινητών modules, μπορεί να μετατραπεί σε κλασσική σκηνή, πλευρική σκηνή, μεσαία σκηνή και κεντρική σκηνή (αρένα), προσαρμοζόμενη στις εκάστοτε θεατρικές – και όχι μόνο - απαιτήσεις.
Ο σχεδιασμός των δύο foyer, επιτρέπει την περιστασιακή ενοποίησή τους, για χρήση εκθεσιακού χώρου, με παράλληλη την δυνατότητα επέκτασης και στον περιβάλλοντα χώρο. Παράλληλα έχει γίνει ομαδοποίηση των εργαστηρίων προς την οδό Ρήγα Φεραίου, ενώ οι κοινωνικές χρήσεις έχουν ομαδοποιηθεί προς την νοτιοδυτική πλευρά του κτιρίου και σε γειτνίαση με το ΚΑΠΗ του Δήμου. Η γειτνίαση – και η δυνατότητα ενοποίησης - του προτεινόμενου κυλικείου της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων με το Εργαστήριο Υπολογιστών, μπορούν να δημιουργήσουν ένα Internet Café, που σε συνδυασμό με την φυγή προς τον περιβάλλοντα χώρο, θα είναι ένα σημείο συγκέντρωσης της νεολαίας.
Λόγω του μεγάλου αναλογικά ύψους του κεντρικού τμήματος του κτιρίου, επιλέχθηκε η κατασκευή σε ορισμένα τμήματα ορόφου, με σιδηρά κατασκευή που δεν επιβαρύνει σημαντικά τον υφιστάμενο φέροντα οργανισμό του κτιρίου. Σε αυτόν τον όροφο, χωροθετούνται χώροι διοίκησης αναγκαίοι για την λειτουργία του κτιρίου, καθώς και οι χώροι ελέγχου των οπτικοακουστικών μέσων των δύο αιθουσών, όπως και τα καμαρίνια των ηθοποιών.
Η μορφή του διατηρητέου κτιρίου, παραμένει ως είχε, με τις αναγκαίες διανοίξεις για λειτουργικούς λόγους, που εντάσσονται όμως στον μορφολογικό χαρακτήρα του κτιρίου. Επιλέξαμε την κατασκευή μεταλλικής πέργκολας καμπύλης μορφής που στεγάζει σημαντικό τμήμα του ακαλύπτου, γεγονός που δημιουργεί μεγάλες δυνατότητες ελαφριάς μορφής λυόμενης στέγασης, χωρίς να αντίκειται στον ισχύοντα πολεοδομικό κανονισμό. Η μεταλλική αυτή κατασκευή, παραπέμπει λόγω μορφής σε βιομηχανικά monorails, ενώ έρχεται σε αντίθεση με το αυστηρά ορθογωνικό κτίριο. Η χρήση της είναι η δημιουργία ενός ημιυπαίθριου χώρου που θα λειτουργεί σαν συνέχεια του εσωτερικού κελύφους σε περιπτώσεις καλλιτεχνικών δρώμενων,
Δεν προβλέπουμε την χρήση του περιβάλλοντος χώρου σαν χώρο στάθμευσης, διότι κατά πρώτον είναι πολύ μικρός σε σχέση με τις απαιτούμενες θέσεις για την χρήση του κτιρίου και τελικά θα εξαφάνιζε το διατηρητέο κτίριο, κατά δεύτερο οι όποιες εκδηλώσεις με μεγάλη προσέλευση κοινού, θα γίνονται κατά τις ώρες που τα όμορα κτίρια γραφείων θα είναι κλειστά, συνεπώς θα υπάρχουν κάποιες παρόδιες θέσεις στάθμευσης, ενώ κατά τρίτο επειδή αναφερόμαστε σε διατηρητέο κτίριο δεν είναι υποχρεωτική η εξασφάλιση θέσεων στάθμευσης σύμφωνα με τον τότε ισχύοντα κανονισμό. Εάν όμως απαιτηθούν – και ορθώς - θέσεις στάθμευσης, η προτεινόμενη λύση είναι η υπογειοποίηση του χώρου.

1.11. ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΟΨΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ
Ο Δήμος μπορεί να καθιερώσει κίνητρα για την ανακαίνιση των όψεων των πολυώροφων κτισμάτων. Πέρα από την οποιαδήποτε αισθητική αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος, το μέτρο αυτό συμβάλλει και στην εξοικονόμηση ενέργειας, μια και μπορεί να συμπεριλάβει και την βελτίωση της θερμομονωτικής ικανότητας του κτιρίου. Η βελτίωση της θερμομόνωσης συμβάλλει κατά πρώτο στην μείωση των εκπομπών των καυσαερίων της κεντρικής θέρμανσης τους χειμερινούς μήνες και κατά δεύτερο στην μείωση της εκπομπής θερμού αέρα από τις μονάδες κλιματισμού το καλοκαίρι, συνεπώς στη μείωση του φαινόμενου της θερμής ‘‘αστικής νησίδας’’.
Εάν δε αυτό συνδυαστεί και με την πολιτική του ‘‘πράσινου δώματος’’, δηλαδή τμήμα του δώματος των οικοδομών να φυτεύεται με συγκεκριμένα είδη φυτών, που δεν είναι ιδιαίτερα υδροβόρα, οι αναμενόμενες θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, θα είναι μεγάλες.

1.12. ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΓΙΑ ΠΕΖΟΥΣ
Η ανακατασκευή των πεζοδρομίων αποτελεί ένα σημαντικό κονδύλι στο Δήμο Νέου Ψυχικού. Στόχος η ανεμπόδιστη και ασφαλής χρήση τους από τους δημότες και κυρίως τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού δηλαδή τα παιδιά,, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Η διαμόρφωση σωστών κλίσεων με αντιολισθητικά υλικά, η σωστή σήμανση, ο συνδυασμός χαμηλού, μέσου και υψηλού πρασίνου, καθώς και ο σχεδιασμός της μικροκλίμακας, (δηλαδή των καθιστικών, των διαδρομών, των στάσεων κτλ) δημιουργούν ένα ευχάριστο μεταβαλλόμενο σκηνικό για περπάτημα στάση η αναψυχή, για όλες τις ηλικιακές ομάδες των κατοίκων.
Οι δρόμοι μικρού πλάτους, μπορούν να διαμορφωθούν σε πεζόδρομους ή δρόμους ήπιας κυκλοφορίας (woonerfs), σύμφωνα με την κυκλοφοριακή μελέτη, όπου με ανάλογα με τον σχεδιασμό του οδοστρώματος, και την επιλογή των υλικών, θα αποτρέπει την χρήση τους από οχήματα, πέρα από τους περίοικους.
Θα υπάρχει λοιπόν τελικά η δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο δίκτυο πεζοδρόμων, μια ‘πράσινη διαδρομή’, που θα συνδέει της κύριες χρήσεις και τα τοπικά σημεία ενδιαφέροντος του Δήμου, ενώ θα προβλεφθούν και λειτουργικές τοπικές συνδέσεις με την διαδημοτική επικοινωνία.

1.13. ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΩΝ
Στόχος η σταδιακή ανακατασκευή όλων των οδοστρωμάτων με την προϋπόθεση ότι θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή των αγωγών των Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας και κυρίως του Φυσικού Αερίου, με το οποίο θα συνδεθούν όλες οι περιοχές του Δήμου. Παράλληλα, η σταδιακή ανακατασκευή θα γίνεται με γνώμονα την ιεράρχηση του οδικού δικτύου που θα προκύψει από την κυκλοφοριακή μελέτη, και θα περιλαμβάνει την μετατροπή ορισμένων σε πεζόδρομους η δρόμους ήπιας κυκλοφορίας (woonerfs), διευθέτηση των θέσεων στάθμευσης, σηματοδότηση και αστικό εξοπλισμό (καθιστικά, πέργκολες. Info-kiosks, καλάθια αχρήστων, φωτισμό, φωλιές κάδων κλπ).

1.14. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ
Τα τελευταία χρόνια, στο εργοστάσιο Βαλιάδη λειτουργεί Κέντρο Χειροκίνητου Διαχωρισμού Απορριμμάτων, πιθανά χωρίς έγκριση περιβαλλοντικών όρων και χωρίς έγκριση χωροθέτησης. Η λειτουργία αυτή χωρίς τις απαιτούμενες άδειοδοτήσεις, γίνεται κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σοβαρές οχλήσεις στο περιβάλλον και να επιβαρύνεται η καθημερινότητα των περίοικων. Το Κέντρο συνεχίζει να λειτουργεί παράτυπα δημιουργώντας σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον και την δημόσια υγεία.
Η περίπτωση του Νέου Ψυχικού, δεν είναι η μοναδική. Σε πολλούς Δήμους της Αττικής λειτουργούν χωρίς άδεια τέτοιας κατηγορίας εγκαταστάσεις. Για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αυτό το φαινόμενο είναι ανάγκη να υπάρξει ένας συνολικός σχεδιασμός για την διαχείριση των αστικών απορριμμάτων, τουλάχιστον κατά το στάδιο της μεταφόρτωσής τους σε Σταθμούς οι οποίοι πρέπει να πληρούν όλους τους όρους. Κατόπιν αυτών, θα πρέπει να επιδιώξουμε διαδημοτική συνεργασία για τη δημιουργία σταθμού μεταφόρτωσης και συμπίεσης απορριμμάτων.
Είναι απαραίτητη η ενημέρωση των κατοίκων για τη σημασία της ανακύκλωσης και παράλληλα με το εφαρμοζόμενο πρόγραμμα ανακύκλωσης χαρτιού, αλουμινίου και γυαλιού, να επεκταθεί η ανακύκλωση και στις ηλεκτρικές στήλες, στα ελαστικά, στις ηλεκτρικές συσκευές, στα οχήματα και στα λιπαντικά.

1.15. ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Επέκταση και εκσυγχρονισμός του δικτύου ηλεκτροφωτισμού με χρήση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης.
Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας σε ορισμένες περιοχές του Δήμου
Βελτίωση τηλεπικοινωνιακού Δικτύου με την εγκατάσταση δικτύου οπτικών ινών
Τοποθέτηση σχεδιαγραμμάτων προσανατολισμού σε κεντρικά σημεία του Δήμου.
Τοποθέτηση ενημερωτικών πληροφοριακών σημείων (info - kiosk), σε κεντρικά σημεία της πόλης.
Πιλοτική εγκατάσταση ευρυζωνικού ασύρματου δικτύου πληροφόρησης (wi-fi) στην κεντρική περιοχή του Δήμου.

1.16. ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ
Επέκταση και ανασχεδιασμός της Δημοτικής Συγκοινωνίας, με στόχο να συνδέονται όλες οι γειτονιές του Νέου Ψυχικού μεταξύ τους, με το κέντρο, την αγορά, το Δημαρχείο, ώστε να περιοριστούν οι ανάγκες για Ι.Χ. Τοποθέτηση πινακίδων στις στάσεις της Δημοτικής Συγκοινωνίας, όπου θα αναγράφονται οι διαδρομές και τα δρομολόγια. Η αναβάθμιση της Δημοτικής Συγκοινωνίας αλλά και η προτροπή των Δημοτών να την χρησιμοποιούν, μειώνει τις ενδοδημοτικές μετακινήσεις με συνολικό όφελος την μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και συνεπώς την μείωση των εκπεμπομένων ρύπων.
Εντονότατη παρέμβαση του Δήμου ώστε να πυκνώσουν τα δρομολόγια των αστικών συγκοινωνιών.

1.17. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ
Με κέντρο το Σπυροπούλειο Πνευματικό Κέντρο να διοργανωθεί σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων υπερτοπικής εμβέλειας.
Βασικό κατεύθυνση είναι η αξιοποίηση και προβολή του έργου των καλλιτεχνών και πνευματικών ανθρώπων που ζουν στο Δήμο Νέου Ψυχικού και η ενθάρρυνση και στήριξη των πολιτιστικών συλλόγων και της ερασιτεχνικής δημιουργίας.
Με έμφαση στην ποιότητα να οργανωθούν σειρά καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, όπως εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής , θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις, μουσικές συναυλίες κ.λπ.
Η ίδρυση εργαστηρίων για όλες τις μορφές τέχνης – αναλογικές και ψηφιακές - θα συμβάλλει στη δημιουργική απασχόληση των δημοτών τον ελεύθερο χρόνο τους και την ανάδειξη των ταλέντων τους. Κάτι τέτοιο προβλέπεται με την αποκατάσταση του Κέντρου Βαλιάδη.
Καθιέρωση ειδικών προβολών με ταινίες τέχνης στα πολιτιστικά κέντρα και στο θερινό κινηματογράφο ‘’ Σινέ Ψυχικό’’.

1.18. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Μέριμνα για την καλή συντήρηση και την ικανοποίηση των αναγκών των σχολείων.
Δέσμευση οικοπέδων – εφ’ όσον προβλέπεται-για την κατασκευή και νέων εκπειδευτικών ιδρυμάτων.
Με πρωτοβουλία του Δήμου και σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και τους συλλόγους γονέων πολιτιστικά και αθλητικά προγράμματα στα σχολεία.
Ένταξη της δια βίου εκπαίδευσης και της εξ αποστάσεως εκπαίδευση (e-learning) στις προταιραιότητες του Δήμου

1.19. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Αναβάθμιση και εξοπλισμός των υφιστάμενων αθλητικών εγκαταστάσεων.
Δημιουργία νέων αθλητικών εγκαταστάσεων.
Οικονομική και ηθική ενίσχυση των τοπικών αθλητικών συλλόγων.

1.20. ΥΓΕΙΑ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Αναβάθμιση υπηρεσιών στα Δημοτικά Ιατρεία με επέκταση του ωραρίου λειτουργίας και στελέχωση του με περισσότερες ειδικότητες.
Επέκταση του προγράμματος "Βοήθεια στο Σπίτι" για ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες.
Ίδρυση Κέντρου Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (Κ.Η.Φ.Η. - υπό ίδρυση).
Ανάπτυξη οργανωμένου εθελοντισμού για κοινωνική αλληλεγγύη.
Δημιουργία νέων βρεφονηπιακών σταθμών και αναβάθμιση των υπαρχόντων.
Κέντρα φιλοξενίας μικρών παιδιών για ολιγόωρη εξυπηρέτηση των Δημοτών.
Συμβουλευτικός σταθμός για νέους και οικογένειες.
Ίδρυση Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών.
Ίδρυση Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών με αναπηρία.
Κέντρο βοήθειας για μητέρες χωρίς συζύγους και κακοποιημένες γυναίκες.
Κέντρο βοήθειας για την καταπολέμηση της χρήσης των ναρκωτικών καθώς και την πρόληψη και την απεξάρτηση από αυτά καθώς και για την αποκατάσταση των απεξαρτηθέντων.
Επέκταση του προγράμματος για την προστασία και τη δωρεάν στείρωση των αδέσποτων ζώων, σε συνεργασία με τους ζωόφιλους και τα σωματεία τους.

1.21. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΝΕΩΝ
Να ανοίξει ένας αληθινός διάλογος ανάμεσα στο Δήμο και τους νέους, ώστε οι ίδιοι να αποφασίζουν και να προτείνουν δραστηριότητες που τους ενδιαφέρουν και τρόπους αυτοοργάνωσης στη ζωή τους. Ο Δήμος να στηρίξει τις δημιουργικές τους προσπάθειες χωρίς καμία πρόθεση χειραγώγησης. Απώτερος στόχος να προσεγγίσουν με το δικό τους τρόπο τη συμμετοχή τους στη ζωή της πόλης και να αποκτήσουν τη δική τους φωνή.

1.22. ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Με τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων του Δήμου θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας για την αντιμετώπιση της τοπικής ανεργίας. Να ιδρυθεί Δημοτικό γραφείο ευρέσεως εργασίας, ώστε οι άνεργοι Δημότες να έχουν τη δυνατότητα να προσλαμβάνονται από Δημότες και μη επιχειρηματίες.

1.23. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Nα ιδρυθεί ειδική υπηρεσία με αντικείμενο τη συμμετοχή του Δήμου σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αξιοποίηση κοινοτικών πόρων, σε εθνικό, περιφερειακό, τομεακό και τοπικό επίπεδο, ενώ θα μπορεί να δρα και συμβουλευτικά στους ενδιαφερόμενους Δημότες.
Παράλληλα θα επιδιωχθεί η συμμετοχή του Δήμου σε διεθνείς Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς, δηλαδή στα λεγόμενα Δίκτυα Πόλεων, που σαν στόχο έχουν την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και πρακτικών για την επίλυση ομοειδών προβλημάτων.
Επιπλέον, θα πρέπει να επιδιωχθεί η διαδημοτική συνεργασία με τους όμορους Δήμους, ώστε κοινά προβλήματα να αντιμετωπιστούν κατά πρώτο με γνώμονα το κοινό όφελος και κατά δεύτερο η συνεργασία θα αποτελέσει μεγαλύτερο μοχλό άσκησης πολιτικής πίεσης για την επίτευξη των αναμενόμενων στόχων.

1.24. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Αύξηση του ο αριθμού των οργάνων της τάξης στο Δήμο και να γίνονται συστηματικές περιπολίες στους δρόμους καθώς και καθιερωθεί η φύλαξη των σχολείων.
Αναβάθμιση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων της Δημοτικής Αστυνομίας, με δυνατότητα την τήρηση και του Δημοτικού Κώδικα και την βεβαίωση παραβάσεων.
Ενίσχυση του φωτισμού της πόλης.

Προτάσεις Σημειακών Παρεμβάσεων στον Δήμο Γλυφάδας

1.0. ΓΕΝΙΚΑ
Η Γλυφάδα, έδρα του ομώνυμου Δήμου, είναι παραλιακό προάστιο στα Νότια του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας. Διοικητικά, ανήκει στην Περιφέρεια Αττικής και στη Νομαρχία Αθηνών, με συνολική έκταση 25.366 στρέμματα και πληθυσμό 80.409 κατοίκους
Ο Δήμος Γλυφάδας κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Δήμος Αιξωνής (σημαίνει κατσικοπάζαρο) και ήταν γνωστός για την Αιξωνική Τρίγλη (είδος ιχθύος – το μπαρμπούνι). Ο όρος "Γλυφάδα" είναι πρόσφατος και προέρχεται από τα πηγάδια της περιοχής που το νερό τους είχε το χαρακτηριστικό να είναι γλυφό.
Η περιοχή κατοικείται από την δεύτερη δεκαετία του εικοστού αιώνα από πρόσφυγες από την Θράκη και τον Πόντο. Έως τα μέσα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου η Γλυφάδα αποτελούσε – μαζί με το Ελληνικό – μέρος του Δήμου Ευρυάλης. Ο Δήμος μετονομάστηκε σε Δήμο Γλυφάδας το 1945. Την δεκαετία 1960 ο Δήμος υπέστη σημαντικές αλλαγές εξαιτίας της εγκατάστασης του αεροδρομίου στο Ελληνικό.
Λόγω της Αμερικανικής Βάσης του Ελληνικού, η Γλυφάδα γνώρισε σημαντική ανάπτυξη σε εστιατόρια και μπαρ κατά τις δεκαετίες 1960-2000. Συνεχίζει μέχρι και σήμερα να είναι τόπος διασκέδασης και ψυχαγωγίας υπερτοπικής σημασίας.
Η Γλυφάδα γεωγραφικά χωρίζεται σε επτά περιοχές: την Άνω Γλυφάδα, την Τερψιθέα, την Ευρυάλη, τα Αστυνομικά, την Αιξωνή, τους Καφεπώλες και την "Κάτω Γλυφάδα" (κέντρο) και γειτνιάζει των δήμων Ελληνικού, Αργυρούπολης και Βούλας.
Συνοπτικά, ο Δήμος Γλυφάδας, έχει ανάγκη άμεσης παρέμβασης στα παρακάτω περιληπτικά αναφερόμενα σημεία.

1.1. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΠΟΛΗ
Μια σημαντική προτεραιότητα, είναι η σύνταξη και έγκριση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.) του Δήμου Γλυφάδας. Αυτή η μελέτη καθορίζει τις επιτρεπόμενες Χρήσεις Γης σε κάθε τομέα του Δήμου και στο σύνολο της έκτασής του. Η εκπόνηση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου σε πρώτη φάση καταγράφει, ανιχνεύει και αξιολογεί τις υπάρχουσες τάσεις, ενώ σε δεύτερη φάση προτείνει δράσεις για την ολοκληρωμένη διαχείριση του αστικού χώρου.
Ο περιορισμός των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων σε κάθε περιοχή έχει σαν αποτέλεσμα κατά πρώτο η πόλη να γίνει πιο λειτουργική και κατά δεύτερο να αποφεύγονται οι οχληρές χρήσεις για τους κατοίκους, ενώ με γνώμονα τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης ιεραρχούνται οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες.
Σημαντικό λειτουργικό θέμα του Δήμου είναι ότι τριχοτομείται από τις δύο μεγαλύτερες αρτηρίες της πρωτεύουσας, την Λεωφόρο Ποσειδώνος και την Λεωφόρο Βουλιαγμένης, με αποτέλεσμα να διακόπτεται βίαια ο αστικός ιστός, και να είναι προβληματικές οι διαδημοτικές μετακινήσεις. Συμπληρωματικά, θεσμοθέτηση του Μητροπολιτικού Πάρκου Αθήνας στην περιοχή του παλαιού Αεροδρομίου Ελληνικού, δημιουργεί έναν υπερτοπικό πόλο αναψυχής και κατοικίας με ανυπολόγιστες επιδράσεις στον κοινωνικό και αστικό ιστό του Δήμου.

1.2. ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Υπάρχει ανάγκη εκτεταμένης ανάπλασης της Κεντρικής Περιοχής του Δήμου Γλυφάδας, τουλάχιστον σε επίπεδο προμελέτης. Η προμελέτη που θα προβλέπει τον ορισμό ζώνης ανάπλασης, την επίλυση του κυκλοφοριακού και την διευθέτηση των θέσεων στάθμευσης, θα εφαρμοστεί με τη σύμφωνη γνώμη των κατοίκων και των επαγγελματιών. Αυτό το γεγονός, πέρα από την αισθητική και λειτουργική παρέμβαση στο εμπορικό κέντρο του Δήμου, θα βελτιώσει και την επισκεψιμότητα των καταστημάτων, και συνεπώς η εμπορική κίνηση της αγοράς θα αυξηθεί προς άμεσο όφελος των καταστηματαρχών.
Παράλληλα η αποτροπή της διερχόμενης κυκλοφορίας από το κυρίως οδικό δίκτυο καθώς και η διαδοχή υπαιθρίων καθιστικών και στεγασμένων χώρων, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις υλοποίησης μιας υψηλής στάθμης χωρικής επέμβασης, με όλα τα χαρακτηριστικά των χαρακτηριστικών της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η αρχιτεκτονική μικρής κλίμακας θα επιτρέψει την επίλυση των προβλημάτων που δημιούργησε το τραμ ενώ θα βελτιστοποιήσει την συνέργεια μεταξύ οδικού δικτύου, δικτύου ποδηλατοδρόμων και δικτύου πεζοδρόμων.
Επιπλέον, στα πλαίσια της ανάπλασης της Κεντρικής Περιοχής, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί και το θέμα των διαφημίσεων των εμπορικών δραστηριοτήτων τουλάχιστον στους κεντρικούς δρόμους του Δήμου.

1.3. ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΥΔΑΤΙΝΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ
Ο Δήμος Γλυφάδας, διαθέτει ένα υδάτινο μέτωπο μήκους 5 χιλιομέτρων περίπου, το οποίο είναι άμεσα προσβάσιμο, γεγονός που τον καθιστά μοναδικό στην Μητροπολιτική Περιοχή της Αθήνας. Αυτό το γεγονός ευνοεί την χωροθέτηση της χρήσης που σχετίζεται γενικότερα με την αναψυχή και τις δραστηριότητες ελευθέρου χρόνου, ενώ φυσικά η ακτίνα επιρροής της είναι υπερτοπικής σημασίας.
Η σωστή ανάπλαση των ελεύθερων παραλιακών χώρων είναι η τελευταία ευκαιρία για μία ριζική αναβάθμιση της πυκνοδομημένης πόλης.
Το παραλιακό μέτωπο της Γλυφάδας, θα διαμορφωθεί σε χώρο για κολύμβηση, περίπατο και αναψυχή, με ολοκληρωμένη μελέτη και με απόλυτο σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον.
Η διαμόρφωση και ιεράρχηση του δικτύου πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων σε διάφορα επίπεδα, μαζί με τα κιόσκια, καθιστικά, παιδικές χαρές, αναψυκτήρια, αποδυτήρια και χώροι υγιεινής για τους λουόμενους, κ.α , ενώ θα βελτιωθούν οι υπάρχουσες αθλητικές εγκαταστάσεις παράλληλα με τον εμπλουτισμό σε φύτευση χαμηλού, μέσου και υψηλού πρασίνου κατάλληλου για τις συνθήκες της περιοχής.
Παράλληλα θα πρέπει να διευθετηθεί η άμεση σύνδεση του αστικού ιστού με το υφιστάμενο θαλάσσιο μέτωπο. Επιπλέον ο παραλιακός πεζόδρομος, θα συνδεθεί με το προτεινόμενο εσωτερικό δίκτυο πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων του Δήμου, ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση των δημοτών προς το σύνολο του υδάτινου μετώπου, ώστε να λειτουργεί σαν χώρος εκτόνωσης κοινού.

1.4. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΘΗΝΑΣ
Το παλαιό Αεροδρόμιο του Ελληνικού (Χασάνι ήτοι ξερότοπος), συνολικής έκτασης 5.300 στρεμμάτων, προορίζεται για την δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου της Αθήνας.
Αυτό ήταν το αντικείμενο του προκυρηχθέντος Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού το 2004, όπου προβλέπεται η μετατροπή σε οικιστική περιοχή 1000 στρεμμάτων περίπου της αρχικής έκτασης.
Στον υπό σύσταση φορέα διαχείρισης του Πάρκου θα συμμετέχουν εκ περιτροπής οι τέσσερεις Δήμοι (Γλυφάδας, Eλληνικού, Αργυρούπολης και Aλίμου), ενώ ο φορέας θα έχει και την διαχείριση των περίπου 2.100 στρεμμάτων που αποτελούν τον περιβάλλοντα χώρο των υφιστάμενων ολυμπιακών εγκαταστάσεων. H εταιρεία ‘’Oλυμπιακά Aκίνητα’’ διαχειρίζεται σήμερα αυτή την έκταση.
Στα ανταποδοτικά οφέλη περιλαμβάνεται η μεταφορά της γραμμής του τραμ που σήμερα διασχίζει το πάρκο, βόρεια προς τη Λεωφόρο Aλίμου καθώς και η δέσμευση για την κατασκευή του άξονα που θα συνδέει την Ποσειδώνος με τη Bουλιαγμένης και, μέσω σήραγγας, με την προέκταση της περιφερειακής.
Η ύπαρξη του Μητροπολιτικού Πάρκου σε επαφή με τον Δήμο Γλυφάδας, θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψη κατά τον οποιοδήποτε σχεδιασμό της πόλης, ώστε να μεγιστοποιηθούν τα όποια οφέλη σύμφωνα με το τελικά επιλεχθέν σενάριο επέμβασης, λόγω του ότι η σπουδαιότητα του εγχειρήματος θα επηρεάσει όλα τα επίπεδα του Δήμου.

1.5. ΥΠΟΓΕΙΟΠΟΙΗΣΗ Λ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ
Στα πλαίσια θεσμοθέτησης του Μητροπολιτικού Πάρκου Αθήνας, έχει προταθεί η κατά προτεραιότητα υπογειοποίηση της Λεωφόρου Ποσειδώνος. Αυτό θα αναβαθμίσει τον Δήμο Γλυφάδας, που παρόλο το αναμενόμενο υψηλό κόστος, θα επιτύχει την άμεση σύνδεση του αστικού ιστού με το υφιστάμενο θαλάσσιο μέτωπο τουλάχιστον τοπικά.

1.6. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΥ
Οι Ελληνικές Πόλεις, έχουν την χαμηλότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό Χώρο. Επιπλέον το υφιστάμενο πράσινο είναι συγκεντρωμένο σε άλση η πάρκα. Αντίθετα το διάσπαρτο πράσινο, που ευρίσκεται στις περιοχές κατοικίας, ακόμη και με την μορφή των green corners (πράσινες γωνιές), βελτιώνει ουσιαστικά της συνθήκες του δομημένου περιβάλλοντος τόσο περιβαλλοντικά όσο και αισθητικά.
Οι δυνατότητες εξεύρεσης ελεύθερων χώρων που θα διαμορφωθούν σε κοινόχρηστους χώρους πρασίνου με παιδικές χαρές, γήπεδα, γενικά χώρους δραστηριοτήτων ελευθέρου χρόνου, έχουν βελτιωθεί με το ισχύον θεσμικό
πλαίσιο.
Εκτός από τον εμπλουτισμό σε πράσινο των παραλιακών και παραρεμάτιων χώρων, των πεζοδρομίων των πλατειών και των άλλων κοινόχρηστων χώρων, ο Δήμος θα δώσει κίνητρα για να φυτευτούν και οι ακάλυπτοι χώροι των πολυκατοικιών. Στόχος είναι η βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος στον αστικό χώρο και καλύτερες συνθήκες ζωής. Το πράσινο είναι η μόνη άμυνα μας εναντίον της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του φαινόμενου του θερμοκηπίου που απειλεί τον πλανήτη.
Σημαντικό γεγονός είναι το ότι ο Δήμος Γλυφάδας επέτυχε την απόδοση στο Ελληνικό Δημόσιο εκτάσεως 620 στρεμμάτων πευκοδάσους στα πρανή του Υμηττού, κατόπιν εννέα ετών δικαστικής διαδικασίας. Το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών αποφάσισε να αποδοθούν στο Ελληνικό Δημόσιο η αναδασωμένη έκταση στην Αιξωνή Γλυφάδας, που είχαν καταλήξει με παράνομες μεθοδεύσεις σε χέρια ιδιωτών.

1.7. ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ - ΧΩΡΟΙ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ
Το κυκλοφοριακό, είναι χωρίς αμφιβολία το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Δήμος Γλυφάδας, το οποίο θα οξύνεται όλο και περισσότερο. Με γνώμονα την ενημέρωση των δημοτών και την διεθνή πολιτική μείωσης της χρήσης των ιδιωτικών μέσων μεταφοράς στις μικρές διαδρομές, και με την σύμφωνη γνώμη των κοινωνικών εταίρων, η διευθέτηση του κυκλοφοριακού προβλήματος του Δήμου πρέπει να επιλυθεί.
Η ιεραρχία του οδικού δικτύου, η αποτροπή της διερχόμενης κυκλοφορίας, η δημιουργία δικτύου δρόμων ήπιας κυκλοφορίας (woonerfs) και πεζοδρόμων, καθώς και ποδηλατοδρόμων, είναι πρακτικές που απορρέουν από μια επικαιροποιημένη κυκλοφοριακή μελέτη.
Παράλληλα, τμήμα του κυκλοφοριακού προβλήματος, είναι και η σοβαρή έλλειψη θέσεων στάθμευσης, είτε για τους μόνιμους κατοίκους είτε και για τους επισκέπτες. Μια πολιτική στάθμευσης περιλαμβάνει επίσης: υπογείους χώρους σε τμήματα νέων πεζοδρόμων, υποχρεωτική κατασκευή θέσεων στάθμευσης στις νέες οικοδομές, έλεγχο χρήσεων γης και απαγόρευση ή έλεγχο λειτουργιών που προκαλούν κυκλοφοριακή συμφόρηση, τόνωση της πολιτικής κινήτρων και επιδοτήσεων και δραστική παρέμβαση του Δήμου για την κατασκευή ιδιωτικών ή δημοτικών κτιρίων στάθμευσης σε αδόμητα οικόπεδα στον ιστό της πόλης και προσανατολισμό των ειδικών κονδυλίων του ΕΤΕΡΠΣ στη χρηματοδότηση κτιρίων στάθμευσης.
Η εξεύρεση σημαντικών κοινοχρήστων χώρων, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο είναι πλέον εφικτή, -αλλά και χρονοβόρα- ενώ η χρηματοδότησή τους εξασφαλίζεται είτε με Ευρωπαϊκά Προγράμματα, είτε με τον Αναπτυξιακό Νόμο, είτε με το νέο θεσμικό εργαλείο των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.)

1.8. ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΟΨΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ
Ο Δήμος μπορεί να καθιερώσει κίνητρα για την ανακαίνιση των όψεων των πολυώροφων κτισμάτων. Πέρα από την οποιαδήποτε αισθητική αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος, το μέτρο αυτό συμβάλλει και στην εξοικονόμηση ενέργειας, μια και μπορεί να συμπεριλάβει και την βελτίωση της θερμομονωτικής ικανότητας του κτιρίου. Η βελτίωση της θερμομόνωσης συμβάλλει κατά πρώτο στην μείωση των εκπομπών των καυσαερίων της κεντρικής θέρμανσης τους χειμερινούς μήνες και κατά δεύτερο στην μείωση της εκπομπής θερμού αέρα από τις μονάδες κλιματισμού το καλοκαίρι, συνεπώς στη μείωση του φαινόμενου της θερμής ‘‘αστικής νησίδας’’.
Εάν δε αυτό συνδυαστεί και με την πολιτική του ‘‘πράσινου δώματος’’, δηλαδή τμήμα του δώματος των οικοδομών να φυτεύεται με συγκεκριμένα είδη φυτών, που δεν είναι ιδιαίτερα υδροβόρα, οι αναμενόμενες θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, θα είναι μεγάλες.

1.9. ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΓΙΑ ΠΕΖΟΥΣ
Η ανακατασκευή των πεζοδρομίων αποτελεί ένα σημαντικό κονδύλι στο Δήμο Γλυφάδας. Στόχος η ανεμπόδιστη και ασφαλής χρήση τους από τους δημότες και κυρίως τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού δηλαδή τα παιδιά,, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Η διαμόρφωση σωστών κλίσεων με αντιολισθητικά υλικά, η σωστή σήμανση, ο συνδυασμός χαμηλού, μέσου και υψηλού πρασίνου, καθώς και ο σχεδιασμός της μικροκλίμακας, (δηλαδή των καθιστικών, των διαδρομών, των στάσεων κτλ) δημιουργούν ένα ευχάριστο μεταβαλλόμενο σκηνικό για περπάτημα στάση η αναψυχή, για όλες τις ηλικιακές ομάδες των κατοίκων.
Ακόμη οι δρόμοι μικρού πλάτους, μπορούν να διαμορφωθούν σε πεζόδρομους ή δρόμους ήπιας κυκλοφορίας (woonerfs), σύμφωνα με την κυκλοφοριακή μελέτη, όπου με ανάλογα με τον σχεδιασμό του οδοστρώματος, και την επιλογή των υλικών, θα αποτρέπει την χρήση τους από οχήματα, πέρα από τους περίοικους.
Θα υπάρχει λοιπόν δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο δίκτυο πεζοδρόμων, μια ‘πράσινη διαδρομή’, που θα συνδέει της κύριες χρήσεις και τα τοπικά σημεία ενδιαφέροντος του Δήμου, ενώ θα προβλεφθούν και λειτουργικές τοπικές συνδέσεις με την παραλία.

1.10. ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΩΝ
Στόχος η σταδιακή ανακατασκευή όλων των οδοστρωμάτων με την προϋπόθεση ότι θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή των αγωγών των Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας και κυρίως του Φυσικού Αερίου, με το οποίο θα συνδεθούν όλες οι περιοχές του Δήμου. Παράλληλα, η σταδιακή ανακατασκευή θα γίνεται με γνώμονα την ιεράρχηση του οδικού δικτύου που θα προκύψει από την κυκλοφοριακή μελέτη, και θα περιλαμβάνει την μετατροπή ορισμένων σε πεζόδρομους η δρόμους ήπιας κυκλοφορίας (woonerfs), διευθέτηση των θέσεων στάθμευσης, σηματοδότηση και αστικό εξοπλισμό (καθιστικά, πέργκολες. Info-kiosks, καλάθια αχρήστων, φωτισμό, φωλιές κάδων κλπ).

1.11. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ
Τα τελευταία χρόνια, στην περιοχή του Γκολφ της Γλυφάδας, λειτουργεί Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) χωρίς έγκριση περιβαλλοντικών όρων και χωρίς έγκριση χωροθέτησης. Η λειτουργία του ΣΜΑ χωρίς τις απαιτούμενες άδειες γίνεται κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σοβαρές οχλήσεις στο περιβάλλον και να επιβαρύνεται η καθημερινότητα των περίοικων. Παρά τις έντονες διαμαρτυρίες και τις εξώδικες δηλώσεις των κατοίκων, τις αποφάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, τις αναφορές της αρμόδιας διεύθυνσης του ΥΠΕΧΩΔΕ και τις συστάσεις της Νομαρχίας Αθηνών, ο Σταθμός συνεχίζει να λειτουργεί παράτυπα δημιουργώντας σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον και την δημόσια υγεία.
Η περίπτωση της Γλυφάδας δεν είναι η μοναδική. Σε πολλούς Δήμους της Αττικής λειτουργούν χωρίς άδεια Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων. Για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αυτό το φαινόμενο είναι ανάγκη να υπάρξει ένας συνολικός σχεδιασμός για την διαχείριση των αστικών απορριμμάτων, τουλάχιστον κατά το στάδιο της μεταφόρτωσής τους σε Σταθμούς οι οποίοι πρέπει να πληρούν όλους τους όρους. Κατόπιν αυτών, θα πρέπει να επιδιώξουμε διαδημοτική συνεργασία για τη δημιουργία σταθμού μεταφόρτωσης και συμπίεσης απορριμμάτων.
Είναι απαραίτητη η ενημέρωση των κατοίκων για τη σημασία της ανακύκλωσης και να εφαρμοστούν άμεσα προγράμματα ανακύκλωσης χαρτιού, αλουμινίου και γυαλιού.

1.12. ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Επέκταση και εκσυγχρονισμός του δικτύου ηλεκτροφωτισμού με χρήση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης.
Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας σε ορισμένες περιοχές του Δήμου
Βελτίωση τηλεπικοινωνιακού Δικτύου με την εγκατάσταση δικτύου οπτικών ινών
Τοποθέτηση σχεδιαγραμμάτων προσανατολισμού σε κεντρικά σημεία του Δήμου.
Τοποθέτηση ενημερωτικών πληροφοριακών σημείων (info - kiosk), σε κεντρικά σημεία της πόλης.
Πιλοτική εγκατάσταση ευρυζωνικού ασύρματου δικτύου πληροφόρησης (wi-fi) στην κεντρική περιοχή του Δήμου.

1.13. ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ
Επέκταση και ανασχεδιασμός της Δημοτικής Συγκοινωνίας, με στόχο να συνδέονται όλες οι γειτονιές της Γλυφάδας μεταξύ τους, με το κέντρο, την αγορά, το Δημαρχείο, και την Παραλία ώστε να περιοριστούν οι ανάγκες για Ι.Χ. Τοποθέτηση πινακίδων στις στάσεις της Δημοτικής Συγκοινωνίας, όπου θα αναγράφονται οι διαδρομές και τα δρομολόγια. Η αναβάθμιση της Δημοτικής Συγκοινωνίας αλλά και η προτροπή των Δημοτών να την χρησιμοποιούν, μειώνει τις ενδοδημοτικές μετακινήσεις με συνολικό όφελος την μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και συνεπώς την μείωση των εκπεμπομένων ρύπων.
Εντονότατη παρέμβαση του Δήμου ώστε να πυκνώσουν τα δρομολόγια των αστικών συγκοινωνιών.

1.14. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ
Με κέντρο το Πνευματικό και Πολιτιστικό Κέντρο να διοργανωθεί σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων υπερτοπικής εμβέλειας.
Το Γλυπτό Θέατρο της Αιξωνής, θα είναι οδεύτερος καλλιτεχνικός πόλος του Δήμου, υπερτοπικής σημασίας
Βασικό κατεύθυνση είναι η αξιοποίηση και προβολή του έργου των καλλιτεχνών και πνευματικών ανθρώπων που ζουν στο Δήμο Γλυφάδας και η ενθάρρυνση και στήριξη των πολιτιστικών συλλόγων και της ερασιτεχνικής δημιουργίας.
Με έμφαση στην ποιότητα να οργανωθούν σειρά καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, όπως εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής , θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις, μουσικές συναυλίες κ.λπ.
Η ίδρυση εργαστηρίων για όλες τις μορφές τέχνης – αναλογικές και ψηφιακές - θα συμβάλλει στη δημιουργική απασχόληση των δημοτών τον ελεύθερο χρόνο τους και την ανάδειξη των ταλέντων τους.
Καθιέρωση ειδικών προβολών με ταινίες τέχνης στα πολιτιστικά κέντρα και το θερινό κινηματογράφο.

1.15. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Μέριμνα για την καλή συντήρηση και την ικανοποίηση των αναγκών των σχολείων.
Δέσμευση οικοπέδων για την κατασκευή και νέων σχολείων.
Με πρωτοβουλία του Δήμου και σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και τους συλλόγους γονέων πολιτιστικά και αθλητικά προγράμματα στα σχολεία.
Ένταξη της δια βίου εκπαίδευσης και της εξ αποστάσεως εκπαίδευση (e-learning) στις προταιραιότητες του Δήμου

1.16. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Αναβάθμιση και εξοπλισμός των υφιστάμενων αθλητικών εγκαταστάσεων.
Δημιουργία νέων αθλητικών εγκαταστάσεων.
Οικονομική και ηθική ενίσχυση των τοπικών αθλητικών συλλόγων.

1.17. ΥΓΕΙΑ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Αναβάθμιση υπηρεσιών στα Δημοτικά Ιατρεία με επέκταση του ωραρίου λειτουργίας και στελέχωση του με περισσότερες ειδικότητες.
Επέκταση του προγράμματος "Βοήθεια στο Σπίτι" για ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες.
Ίδρυση Κέντρου Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (Κ.Η.Φ.Η.).
Ανάπτυξη οργανωμένου εθελοντισμού για κοινωνική αλληλεγγύη.
Δημιουργία νέων βρεφονηπιακών σταθμών και αναβάθμιση των υπαρχόντων.
Κέντρα φιλοξενίας μικρών παιδιών για ολιγόωρη εξυπηρέτηση των Δημοτών.
Συμβουλευτικός σταθμός για νέους και οικογένειες.
Ίδρυση Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών.
Ίδρυση Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών με αναπηρία.
Κέντρο βοήθειας για μητέρες χωρίς συζύγους και κακοποιημένες γυναίκες.
Κέντρο βοήθειας για την καταπολέμηση της χρήσης των ναρκωτικών καθώς και την πρόληψη και την απεξάρτηση από αυτά καθώς και για την αποκατάσταση των απεξαρτηθέντων.
Επέκταση του προγράμματος για την προστασία και τη δωρεάν στείρωση των αδέσποτων ζώων, σε συνεργασία με τους ζωόφιλους και τα σωματεία τους.

1.18. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΝΕΩΝ
Να ανοίξει ένας αληθινός διάλογος ανάμεσα στο Δήμο και τους νέους, ώστε οι ίδιοι να αποφασίζουν και να προτείνουν δραστηριότητες που τους ενδιαφέρουν και τρόπους αυτοοργάνωσης στη ζωή τους. Ο Δήμος να στηρίξει τις δημιουργικές τους προσπάθειες χωρίς καμία πρόθεση χειραγώγησης. Απώτερος στόχος να προσεγγίσουν με το δικό τους τρόπο τη συμμετοχή τους στη ζωή της πόλης και να αποκτήσουν τη δική τους φωνή.

1.19. ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Με τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων του Δήμου θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας για την αντιμετώπιση της τοπικής ανεργίας. Να ιδρυθεί Δημοτικό γραφείο ευρέσεως εργασίας, ώστε οι άνεργοι Δημότες να έχουν τη δυνατότητα να προσλαμβάνονται από Δημότες και μη επιχειρηματίες.

1.20. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Nα ιδρυθεί ειδική υπηρεσία με αντικείμενο τη συμμετοχή του Δήμου σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αξιοποίηση κοινοτικών πόρων, σε εθνικό, περιφερειακό, τομεακό και τοπικό επίπεδο, ενώ θα μπορεί να δρα και συμβουλευτικά στους ενδιαφερόμενους Δημότες.
Παράλληλα θα επιδιωχθεί η συμμετοχή του Δήμου Γλυφάδας σε διεθνείς Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς, δηλαδή στα λεγόμενα Δίκτυα Πόλεων, που σαν στόχο έχουν την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και πρακτικών για την επίλυση ομοειδών προβλημάτων.
Επιπλέον, θα πρέπει να επιδιωχθεί η διαδημοτική συνεργασία με τους όμορους Δήμους, ώστε κοινά προβλήματα να αντιμετωπιστούν κατά πρώτο με γνώμονα το κοινό όφελος και κατά δεύτερο η συνεργασία θα αποτελέσει μεγαλύτερο μοχλό άσκησης πολιτικής πίεσης για την επίτευξη των αναμενόμενων στόχων.

1.21. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Γενικά προτεινόμενα μέτρα:
Αύξηση του ο αριθμού των οργάνων της τάξης στο Δήμο και να γίνονται συστηματικές περιπολίες στους δρόμους καθώς και καθιερωθεί η φύλαξη των σχολείων.
Αναβάθμιση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων της Δημοτικής Αστυνομίας, με δυνατότητα την τήρηση και του Δημοτικού Κώδικα και την βεβαίωση παραβάσεων.
Ενίσχυση του φωτισμού της πόλης.

Κριτική Χάραξης 'Αξονα Καλαμάτας-Μεσσήνης-Ριζόμυλου-Πύλου

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Χωροταξικού Σχεδίου Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο εν λόγω άξονας χαρακτηρίζεται ως δευτερεύων (περιφερειακής εμβέλειας) και συγκεκριμένα αναφέρεται σαν οδικός άξονας Καλαμάτα – Μεσσήνη – Πύλος – Γαργαλιάνοι – Φιλιατρά – Κυπαρισσία, γεγονός το οποίο υπογραμμίζει την αναγκαιότητα σε επίπεδο Περιφερειακού (και κατ’ επέκταση Εθνικού) Σχεδιασμού την διέλευση του από την Μεσσήνη
Ο σκοπός του σχεδιασμού ενός τέτοιου δικτύου είναι :
1) Από άποψη κυκλοφορίας:
· Να εξυπηρετήσει τις υπάρχουσες και προβλεπόμενες κυκλοφοριακές ανάγκες
· Να έχει την απαιτούμενη χωρητικότητα
· Να επιτρέπει την κατά το δυνατόν ομοιόμορφη κίνηση των οχημάτων και να εξασφαλίζει την ασφάλεια
2) Από άποψη του ιδιοκτήτη του έργου:
Με γνώμονα την προφύλαξη του Δημοσίου συμφέροντος, να είναι η βέλτιστη δυνατή χάραξη τόσο οριζοντιογραφικά όσο και υψομετρικά ώστε με την αποφυγή δυσανάλογα υψηλού κόστους απαλλοτριώσεων και κατασκευής, να είναι ταχεία η περαίωση του έργου
3) Από την άποψη των συμφερόντων του πληθυσμού:
Η οδός κατασκευάζεται για να εξυπηρετήσει τους κατοίκους της περιοχής (μόνιμους και εποχιακούς) από την περιοχή την οποία διέρχεται, και να συμβάλλει στην ανάπτυξη της περιοχής, με τέτοιο τρόπο ώστε:
· Να υπάρχει προστασία του τοπίου
· Να υπάρχει προστασία γεωργικών καλλιεργειών και ιδιοκτησιών
· Να μην παραχωρηθούν μεγάλες εκτάσεις
· Να υπάρχει πλήρης εξυπηρέτηση από την οδό και τις εγκαταστάσεις της
· Να έχουν οι κάτοικοι άμεση σύνδεση με την οδό.

Α. ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΑΞΟΝΑ
Η πρωταρχική σημασία και σκοπιμότητα του άξονα έχει αναγνωριστεί ,πρέπει όμως να γίνει ως βελτίωση του υπάρχοντα διότι:
· Ο δρόμος Καλαμάτα – Μεσσήνη – Ρυζόμυλος – Πύλος είναι ο βασικότερος οριζόντιος άξονας του νομού Μεσσηνίας
· Εξυπηρετεί ένα μεγάλο αριθμό οικισμών και αποτελεί το μοναδικό δρόμο προσπέλασης για τους περισσότερους κατοίκους του Δήμου Μεσσήνης
· Συμβάλλει καθοριστικά στην άρση της απομόνωσης της ενδοχώρας του Δήμου, διευκολύνοντας την ταχύτερη και οικονομικότερη διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων και αποτελεί βασικό έργο υποδομής συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και του τουρισμού, που είναι οι βασικοί οικονομικοί πόροι του Δήμου Μεσσήνης
· Αναδεικνύει την ενδοχώρα και συμβάλλει στην ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη.

Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΧΑΡΑΞΗΣ
Η νέα χάραξη γίνεται σε παρθένο έδαφος αδιαφορώντας για τις υφιστάμενες ιδιοκτησίες, την γεωργική γη, τις σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις και την αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος.
· Θα απαιτήσει ένα τεράστιο κόστος απαλλοτριώσεων
· Ανεβάζει την δαπάνη κατασκευής άρα δυσχεραίνει την άμεση χρηματοδότηση και κατασκευή του έργου
· Θα εξυπηρετήσει μόνο για την σύνδεση της Πύλου με την Καλαμάτα μην προσφέροντας τίποτα πέρα από οικολογική αλλοίωση στους κατοίκους της Μεσσήνης.
Το βασικό μέλημα της δημιουργίας ενός νέου άξονα, κατά την κρίση μας δεν πρέπει να είναι η χάραξη ενός δρόμου διέλευσης και μετακινήσεων μόνο, στην ουσία από την μία πόλη (την Πύλο) στην άλλη (στην Καλαμάτα), αλλά ενός δικτύου που συνολικά να δέχεται και να εξυπηρετεί μεταφορές, πράγμα που κοιτώντας την νέα χάραξη στον χάρτη και συνδυάζοντάς την με τις γνωστές και δεδομένες τάσεις στους χώρους ανάπτυξης της περιοχής, κάθε άλλο παρά αυτό το σκεπτικό φαίνεται να εξυπηρετεί.
Θεωρούμε ότι ο παραπάνω δρόμος, αφενός λόγω χάραξης (μια ευθεία 10 χλμ., είναι μάλλον κουραστική και ίσως χαρακτηριστεί από τους Συγκοινωνιολόγους και επικίνδυνη), αλλά και αφετέρου λόγω υπέρογκων αποζημιώσεων που θα προκύψουν, και ανασταλτικών για την ενιαία και ομαλή ανάπτυξη της περιοχής όρων και παραγόντων που θα επιβληθούν και θα δημιουργηθούν (ζώνες εκατέρωθεν του δρόμου, διασταυρώσεις, πιθανότατα ανισόπεδες, κλπ.), μάλλον ασύμφορος προκύπτει. Σε αντιδιαστολή της παραπάνω διέλευσης, θα προέκυπτε λιγότερο οδυνηρό – κατά την κρίση μας - η δημιουργία παρακαμπτηρίου στην Πόλη της Μεσσήνης και ίσως σε αντίστοιχα σημεία των άλλων οικισμών με ανάλογη βελτίωση της χάραξης όπου χρειαστεί, χωρίς αφενός να δαπανηθούν υπέρογκα κονδύλια αλλά και διατηρώντας αφετέρου τον ήδη υπάρχοντα χαρακτήρα λειτουργίας της περιοχής . Η παραπάνω εναλλακτική λύση, θα διευκολύνει τις κινήσεις - με τις βελτιώσεις που θα εφαρμοστούν – και θα επιταχύνει τις όποιες προγραμματισμένες δραστηριοποιήσεις της περιοχής, χωρίς να δράσει αποθαρρυντικά στην ομαλή ροή της ανάπτυξης.
Με βάση λοιπόν το δεδομένο ότι το δίκτυο μεταφορών συνιστά μεν ένα ισχυρό μέσο ανάπτυξης, αλλά όχι τον τελικό στόχο, δηλαδή – στην περίπτωσή μας - ότι η χάραξη και κατασκευή των όποιων μεταφορικών έργων πρέπει να ενεργοποιηθεί ως επακόλουθο της ανάπτυξης και όχι αυτή η τελευταία ως επακόλουθο των έργων.
Κλείνοντας την παρέμβασή μας αυτή τονίζουμε ότι όλες οι προσπάθειες βελτίωσης της υποδομής ενός χώρου πρέπει να στοχεύουν στο να αναδειχθεί ο χώρος με γνώμονα τα υφιστάμενα δεδομένα και τις αναπτυξιακές τάσεις του τόπου και όχι απλά να εξυπηρετήσει σαν χώρος διέλευσης .-

Αθήνα, Ιούλιος 2004

Κριτική Παρουσίαση Γ.Π.Σ. Δήμου Μεσσήνης

Α. ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΕΣΣΗΝΗΣ
Ο Δήμος Μεσσήνης βρίσκεται γεωγραφικά πάνω σε έναν από τους κύριους άξονες ανάπτυξης των χωρών της ΕΕ που είναι ο άξονας Τρίπολη – Καλαμάτα και στον Περιφερειακής εμβέλειας άξονα Καλαμάτα-Μεσσήνη –Πύλος – Γαργαλιάνοι - Φιλιατρά – Κυπαρισσία . Άμεση γειτνίαση με τον Πρωτεύοντα διαπεριφερειακό λιμένα εθνικής σημασίας της Καλαμάτας και εντός του Δήμου η ύπαρξη του Διεθνούς αεροδρομίου Καλαμάτας.

Β. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ
Η Καλαμάτα είναι ένα περιφερειακό κέντρο με τριτογενείς δραστηριότητες, εμπορευματικό κέντρο, πόλος ευρύτερης εμβέλειας πολιτιστικών και τουριστικών δραστηριοτήτων και εν δυνάμει συγκοινωνιακός κόμβος συνδυασμένων μεταφορών. Έδρα τμημάτων ή σχολών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, καθώς και ερευνητικών κέντρων της ΓΓΕΤ, ΤΕΙ. Στη ζώνη άμεσης εξάρτησης και επιρροής του περιλαμβάνονται οι Δήμοι Άριος, Θουρίας και Αρφαρών, ενώ ως συμπληρωματικό δορυφορικό αστικό κέντρο υποστήριξης αγροτικών – βιομηχανικών και τουριστικών δραστηριοτήτων της ευρύτερης περιοχής, λειτουργεί σαν το οικιστικό κέντρο 3ου επιπέδου, η Μεσσήνη. Στα όρια του Δήμου αναπτύσσεται Περιοχή Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) της Μεσσηνίας.

Συμπέρασμα
Ο Δήμος Μεσσήνης, λόγω της κομβικής θέσης του δέχεται τις επιδράσεις (θετικές και αρνητικές) γι αυτό πρέπει να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την μελλοντική ανάδειξη και ισχυροποίηση του.
Για την ενίσχυση του δυναμικού ρόλου του Δήμου απαιτούνται οι εξής στρατηγικές επιλογές:
1) Εξοπλισμός της έδρας του Δήμου με σύγχρονες και νέες διοικητικές και κοινωνικές υπηρεσίες ως και υπηρεσίες πολιτισμού, εμπορίου κλπ.
2) Αναδιάρθρωση - ιεράρχηση του οικιστικού δικτύου σε επίπεδα λειτουργικής, διοικητικής και οικονομικής αλληλεξάρτησης.
3) Οργάνωση των ορεινών περιοχών ως πεδίων παρεμβάσεων μέσα από τις νέες πολιτικές για την ανάπτυξη, με κατεύθυνση κυρίως προς τις ήπιες δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού και αναψυχής, με ένταξη και ανάδειξη των παραδοσιακών οικισμών, τη δημιουργία κέντρων βιοτεχνικών – οικοτεχνικών δραστηριοτήτων, συνδεδεμένων με τη δασική διαχείριση, ειδικές καλλιέργειες, βιολογική γεωργία-κτηνοτροφία και εν γένει την ενίσχυση της πολυδραστηριότητας.
4) Ελεγχόμενη αξιοποίηση των παράκτιων περιοχών της (προστασία και διαχείρηση).
5) Δημιουργία ενιαίου πλέγματος πολιτισμικών πυρήνων και ένταξή τους, σε συνδυασμό με τα επί μέρους τοπικά πολιτιστικά στοιχεία και τις ιστορικές διαδρομές.

Γ. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ Β΄ ΦΑΣΗΣ ΓΠΣ ΔΗΜΟΥ ΜΕΣΣΗΝΗΣ.
Αναφέρουμε στην συνέχεια, τις παρατηρήσεις ανά κεφάλαιο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Π1
Σύμφωνα με τους στόχους και τις κατευθύνσεις του ΓΠΣ αλλά και σύμφωνα με τις προβλέψεις του Περιφερειακού Χωροταξικού Σχεδίου Πελοποννήσου, η Μεσσήνη πρόκειται να λειτουργήσει ως συμπληρωματικό δορυφορικό αστικό κέντρο υποστήριξης αγροτικών βιομηχανιών και τουριστικών δραστηριοτήτων του Περιφερειακού κέντρου της Καλαμάτας, αυτό αυτόματα επιβάλει δυναμικές επεμβάσεις. Θα πρέπει λοιπόν να προταθούν λύσεις για την ανάπτυξη – προώθηση της τοπικής οικονομίας (βιολογικές καλλιέργειες – έχει εκπονηθεί ειδικό πιλοτικό πρόγραμμα εφαρμογής βιολογικών καλλιεργειών ειδικά για το νομό Μεσσηνίας, κλπ). Η προστασία και ανάδειξη του παράκτιου χώρου και η διάκριση των ζωνών χρήσεων κατά κατηγορίες πρέπει να ακολουθούν φυσικά στοιχεία και όχι παράλληλη μεταφορά νοητών ευθύγραμμων τμημάτων και παράλληλες χρήσεις των 75 μ. (παρόδια ζώνη), 100 μ. (προστασία αιγιαλού), και 500 μ.(τουριστικής ανάπτυξης). Στις προτεινόμενες δομικού χαρακτήρα παρεμβάσεις (ΠΕΡΠΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ, κλπ) παρατηρείται κατά πρώτο έλλειψη τεκμηρίωσης, κατά δεύτερο ελλιπής περιγραφή των υπό θεσμοθέτηση χρήσεων και κατά τρίτο ασυμφωνία κειμένου και χαρτών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Π2
1) Στα πλαίσια των επεκτάσεων Α και Β κατοικίας, καθώς και της πρότασης κατάργησης της οικιστικής ζώνης των 800 μ. για τους στάσιμους οικισμούς πρέπει να γίνει εκτενέστερη ανάλυση της πρότασης, είτε με περιγραφή φυσικών ορίων, είτε με χρήση τοπωνυμίων, είτε με εκτίμηση μεγεθών (π χ πόσα μέτρα νότια του υφιστάμενου σχεδίου και πέρα από το πόσα στρέμματα).
2) Είναι επιτακτικός ο πιθανός χαρακτηρισμός παραδοσιακών οικισμών.
3) Δεν πρέπει να γίνει ΠΕΡΠΟ στην Δημοτική έκταση των 100 στρεμμάτων στην Μπούκα, ας χρησιμοποιηθούν τα υπόλοιπα 618 στρέμματα
4) Η ζώνη παραθεριστικής κατοικίας και αναψυχής των 300 στρεμμάτων στην Μπούκα να λάβει υπόψη της το εγκεκριμένο σχέδιο.
5) Στις περιοχές Ειδικής Περιβαλλοντικής Προστασίας να δοθούν με περισσότερη αυστηρότητα οι χρήσεις και ας μην φτάνουν σε τόσο αυστηρά όρια η κατάτμηση ( 8-10 και 20 στρέμματα) και η επιτρεπόμενη δόμηση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Π3 και Π4
1) Οι κατευθύνσεις, τα προγραμματικά μεγέθη και η αναφορά καθώς και το πρόγραμμα ενεργοποίησης του ΓΠΣ χρήζει μεγαλύτερης προσοχής.
2) Στις περιοχές Ειδικής Περιβαλλοντικής Προστασίας οι παραρεμάτιες και παραποτάμιες ζώνες να μειωθούν, διότι είναι υπερβολικές οι εκατοντάμετρες λωρίδες των ρεμάτων και η διακοσάμετρη του Πάμισου ποταμού.
3) Ειδικότερα για τον Πάμισο η θεσμοθετημένη ζώνη NATURA είναι κατά πολύ μικρότερη, να θεσμοθετηθούν λοιπόν εντός της ζώνης και να αναγραφούν στο κείμενο τα προβλεπόμενα από την NATURA.
4) Η ανυπαρξία συγκεκριμένης πρότασης ή πιθανών θέσεων για τα ΧΥΤΑ σε συνδυασμό με την γεωλογική διερεύνηση της ευρύτερης περιοχής είναι απαραίτητη.
5) Θα πρέπει να προβλεφθεί και ο ανάλογος χώρος νεκροταφείου, σε συνδυασμό με περιβαλλοντική και γεωλογική μελέτη
6) Στο παράκτιο μέτωπο του Δήμου δεν μπορεί να υπάρχει μια τόσο εκτεταμένη ζώνη τουρισμού ( μήκους περίπου 8 χλμ.) , επειδή μια τέτοια δραστηριότητα ελλοχεύει έντονες ενεργοποιήσεις, θα ήταν σωστότερο να σπάσει με κάποιους χώρους πράσινους (κοινόχρηστους – αθλητικούς, κλπ).
7) Να γίνει αναφορά – εντοπισμός των Δασικών και Αρχαιολογικών περιοχών, καθώς και των παραδοσιακών οικισμών (Πιλαλίστρα).
8) Αναφέρεται η απαίτηση σύνταξης ειδικής γεωλογικής μελέτης. Πρέπει να αναφερθεί ότι στα πλαίσια του Ν.2508/97 η παραπάνω μελέτη είναι απαραίτητη – όπως σωστά αναφέρεται στο κείμενο μεν – αλλά πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την εκπόνηση του ΓΠΣ, ιδιαίτερα σε ευαίσθητες περιοχές όπως αρκετές ζώνες της περιοχής της μελέτης. Κατά συνέπεια, ας ληφθεί υπόψη το ενδεχόμενο της αναθεώρησης ή επαναπροσδιορισμού ορισμένων παραμέτρων της μελέτης μετά την εκπόνηση της γεωλογικής μελέτης.

Δ. ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΜΕΣΩ Γ.Π.Σ.
Βάσει του Π.Δ. 23.2/6.3.1987 ΦΕΚ 166Δ' "Κατηγορίες και Περιεχόμενο Χρήσεων Γης", προτείνεται η θεσμοθέτηση των παρακάτω χρήσεων:
1) "Ζώνη Τουρισμού Αναψυχής" στην ευρύτερη περιοχή του Αεροδρομίου Τριόδου.
2) "Ελεύθερος Χώρος - Αστικό Πράσινο"
· στον χώρο τέλεσης των Μπεζεσθαινίων.
· στο Άλσος των Ευκαλύπτων.
· στην παραποτάμια ζώνη του Παμίσου και σε μήκος 2 km από την εκβολή του και προς την ενδοχώρα.
· στο χώρο των 100 στρ. Δημοτικής έκτασης (παλαιός αιγιαλός).
· στο χώρο των 200 στρ (απορρίμματα - λιμενικά)
· Υπόγειος Δημοτικός Χώρος Στάθμευσης στην πλατεία της Μεσσήνης
3) "Χώρος Κοινωνικών Εξυπηρετήσεων"
· Το κτίριο Δασκαρόλη
· Οι δύο χώροι αποθηκών Α.Σ.Ο.
4) "Παραδοσιακοί Οικισμοί"

Ε. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Κλείνοντας την εισήγησή μας θα θέλαμε να επαναλάβουμε ότι οι παρατηρήσεις αφορούν σε γενικότερες ή επιμέρους επεμβάσεις στον χώρο (Πόλη της Μεσσήνης και ευρύτερη περιοχή) που διαπιστώθηκαν μετά από επιτόπια διερεύνηση και συζήτηση με τους Αρμοδίους Φορείς της περιοχής, και έχουν ως σκοπό την ένταξη στο ΓΠΣ των εδαφίων που προαναφέρθηκαν (τα περισσότερα από τα οποία έχουν ήδη διαπιστωθεί στην Μελέτη) με τελικό στόχο την βοήθεια που ένα εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο προσφέρει με τις ήδη υπάρχουσες (συγκεκριμένες) αναφορές στις παραπάνω υποενότητες κατά την προκήρυξη εκπόνησης των Μελετών ή των Έργων.-

Αθήνα, Ιούλιος 2004