Έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίου

H έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίου είναι υποχρεωτική για όλα τα νέα ή ριζικά ανακαινιζόμενα κτίρια, καθώς επίσης και για τα υφιστάμενα κτίρια σε περίπτωση αγοραπωλησίας ή μίσθωσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον N. 3661/2008 (ΦΕΚ 89Α’).

Η Ενεργειακή Επιθεώρηση κτιρίου διεξάγεται αποκλειστικά από Ενεργειακό Επιθεωρητή εγγεγραμμένο στο Μητρώο των Ενεργειακών Επιθεωρητών Κτιρίων (Π.Δ. 100/2010), το οποίο τηρείται ηλεκτρονικά από την Ε.Υ.ΕΠ.ΕΝ. (Π.Δ. 72/2010).

Για την ενεργειακή επιθεώρηση κτιρίου ακολουθείται συγκεκριμένη διαδικασία με τα ακόλουθα στάδια:

1.    Ανάθεση Ενεργειακής Επιθεώρησης

 Η ανάθεση γίνεται από τον ιδιοκτήτη/διαχειριστή του κτιρίου κατόπιν πρόσκλησης στον Ενεργειακό Επιθεωρητή. Κατά την ανάθεση, γίνεται η αρχική ενημέρωση από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή για τη διαδικασία της ενεργειακής επιθεώρησης και διατυπώνονται οι συμβατικές υποχρεώσεις του Επιθεωρητή και του ιδιοκτήτη του ακινήτου. Ο Επιθεωρητής ενημερώνει τον ιδιοκτήτη/διαχειριστή για τις πληροφορίες που θα χρειαστεί για τη διενέργεια της επιθεώρησης. Κατά την ανάθεση, μεταξύ επιθεωρητή και ιδιοκτήτη/διαχειριστή συμφωνούνται τα εξής:

·       Ο σκοπός, η διαδικασία και η διάρκεια διεξαγωγής της ενεργειακής επιθεώρησης του κτιρίου.

·       Οι υποχρεώσεις του Ενεργειακού Επιθεωρητή κατά την επιθεώρηση, όπως η καταγραφή των απαραίτητων στοιχείων για τη διεξαγωγή και ολοκλήρωση της επιθεώρησης, η έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης και η διατύπωση υποδείξεων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου.

·       Οι υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη/διαχειριστή για την παροχή στοιχείων και δεδομένων του κτιρίου που απαιτούνται για τη διεξαγωγή της ενεργειακής επιθεώρησης, όπως προβλέπονται από την σχετική νομοθεσία.

·       Η αμοιβή του Ενεργειακού Επιθεωρητή.

·       Η εξασφάλιση προστασίας (περιλαμβανομένου του απορρήτου) των δεδομένων του κτιρίου.

·       Η εξασφάλιση δυνατότητας πρόσβασης του Ενεργειακού Επιθεωρητή στους εσωτερικούς κοινόχρηστους και ιδιόκτητους χώρους για την επιθεώρησή τους.

2.    Αριθμός Πρωτοκόλλου Επιθεώρησης

Μετά την ανάθεση επιθεώρησης, γίνεται ηλεκτρονική απόδοση του Αριθμού Πρωτοκόλλου (Α.Π.) της ενεργειακής επιθεώρησης από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας (Ε.Υ.ΕΠ.ΕΝ.). Η έκδοση του αριθμού πρωτοκόλλου γίνεται κατόπιν ηλεκτρονικής καταχώρησης των γενικών στοιχείων του κτιρίου στο Αρχείο Επιθεωρήσεως Κτιρίων. Ο Αριθμός Πρωτοκόλλου της ενεργειακής επιθεώρησης θα χρησιμοποιηθεί περαιτέρω και κατά την καταχώρηση των δεδομένων του κτιρίου για την έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης, καθώς και κατά την υποβολή της τελικής έκθεσης επιθεώρησης.

3.    Συλλογή Στοιχείων Κτιρίου

Η προετοιμασία ενεργειακής επιθεώρησης του κτιρίου γίνεται κυρίως στα κτίρια μεγάλης επιφάνειας, για τα οποία ο Ενεργειακός Επιθεωρητής πρέπει να συλλέξει πληθώρα δεδομένων και τεχνικών προδιαγραφών των κτιριακών συστημάτων και εγκαταστάσεων, καθώς επίσης να αποκτήσει και μια γενικότερη εικόνα για τη λειτουργία και την κατάσταση του υπό επιθεώρηση κτιρίου. Μετά την ανάθεση ενεργειακής επιθεώρησης, γίνονται οι απαραίτητες συναντήσεις μεταξύ του Επιθεωρητή και του ιδιοκτήτη/διαχειριστή. Οι συναντήσεις αυτές αποσκοπούν στη συγκέντρωση και διάθεση στον Επιθεωρητή όλων των απαραίτητων στοιχείων για το προς επιθεώρηση κτίριο, όπως:

·       Αντίγραφο Οικοδομικής Άδειας.

·       Μελέτες, σχέδια και δεδομένα για τις εγκαταστάσεις του κτιρίου (π.χ. αρχιτεκτονική μελέτη, μελέτη θερμομόνωσης, σχέδια ηλεκρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, κ.τ.λ.).

·       Τυχόν διαθέσιμες μετρήσεις (π.χ. καταναλώσεις ενέργειας ανά χρήση), μέσω συστημάτων ελέγχου ή από λογαριασμούς ρεύματος, κ.α.

·       Δεδομένα για τις διαδικασίες συντήρησης και ελέγχου των κτιριακών και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, καθώς και τη συχνότητα διενέργειάς τους (σχετικά φύλλα ελέγχου).

·       Η διατύπωση των αναγκών ή και επιθυμιών του ιδιοκτήτη/διαχειριστή σχετικών με τη λειτουργία του κτιρίου με στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου και των συνθηκών άνεσης. Ως παράδειγμα αναφέρονται προβλήματα εσωτερικού περιβάλλοντος (υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες εσωτερικών χώρων, εμφάνιση υγρασίας, οσμές κ.τ.λ.) που μπορεί να προέρχονται από την κακή λειτουργία των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του κτιρίου.

·       Σχέδια ανακαίνισης ή επέκτασης των κτιριακών εγκαταστάσεων περιλαμβανομένης και της εγκατάστασης συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπαραγωγής και άλλων τεχνολογιών υψηλής απόδοσης.

Δεν αποτελεί υποχρέωση του Ενεργειακού Επιθεωρητή η ακριβής αποτύπωση του προς επιθεώρηση κτιρίου. Σε περίπτωση που η αρχιτεκτονική μελέτη δεν υφίσταται π.χ. λόγω απώλειάς της ή στα αρχιτεκτονικά σχέδια δεν αποτυπώνεται η πραγματική μορφή του κτιρίου, ο υπεύθυνος του κτιρίου (ιδιοκτήτης/διαχειριστής) θα πρέπει να αναθέσει την αποτύπωση των τεχνικών χαρακτηριστικών του κτιρίου (π.χ. αρχιτεκτονικά και ηλεκτρομηχανολογικά σχέδια) σε αρμόδιο μηχανικό, όπως ορίζεται στην ισχύουσα νομοθεσία. Η αμοιβή για την αποτύπωση του κτιρίου επιβαρύνει τον ιδιοκτήτη/διαχειριστή και δεν περιλαμβάνεται στην αμοιβή του Ενεργειακού Επιθεωρητή για την ενεργειακή επιθεώρηση και πιστοποίηση του κτιρίου. Ο Επιθεωρητής, εφόσον το επιθυμεί -και κατόπιν συμφωνίας με τον ιδιοκτήτη/διαχειριστή του κτιρίου- δύναται να αποτυπώσει τις κτιριακές εγκαταστάσεις που απαιτούνται για την ενεργειακή επιθεώρηση, με την καθορισμένη από τη νομοθεσία σχετική αμοιβή.

4.    Διεξαγωγή Επιθεώρησης Κτιρίου

Η βασική διαδικασία της Ενεργειακής Επιθεώρησης είναι η επί τόπου επίσκεψη του Ενεργειακού Επιθεωρητή και η επιθεώρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων για την καταγραφή και διασταύρωση των στοιχείων που έχουν διατεθεί από τον ιδιοκτήτη/διαχειριστή. Κατά την επιθεώρηση του κτιρίου, συλλέγονται αναλυτικά τα στοιχεία για το υπό επιθεώρηση κτίριο κατά τη διάρκεια της επιτόπιας επίσκεψης του ενεργειακού επιθεωρητή με τη βοήθεια των σχετικών εντύπων ενεργειακής επιθεώρησης. Εάν απαιτείται, ο Επιθεωρητής μπορεί να προβεί στη διεξαγωγή μετρήσεων ορισμένων μεγεθών με τη χρήση κατάλληλου εξοπλισμού.

Για τα νέα ή ριζικά ανακαινιζόμενα κτίρια, ο Επιθεωρητής ελέγχει επίσης, την πιστή εφαρμογή της μελέτης ενεργειακής απόδοσης κατά την κατασκευή του κτιρίου, διασταυρώνοντας π.χ. τις ποσότητες των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν (από τα δελτία αποστολής) και τις ιδιότητές τους (από τα πιστοποιητικά που τα συνοδεύουν), σε σχέση με αυτά που προέβλεπε η μελέτη.

Εκτός από την καταγραφή των δεδομένων στο έντυπο ενεργειακής επιθεώρησης, ο Επιθεωρητής θα πρέπει να ενημερωθεί για τις προγραμματισμένες συντηρήσεις και να εντοπίσει τις αναγκαίες επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης και γενικότερης συντήρησης που έχουν προγραμματιστεί να γίνουν στο κτίριο. Ο Επιθεωρητής ενημερώνεται από τον υπεύθυνο του κτιρίου για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κτίριο σχετικά με τη λειτουργία του, καθώς και για τα παράπονα των χρηστών, σε περίπτωση που υπάρχουν, ενώ από τη συνολική εικόνα του κτιρίου εκτιμάει τις προτεραιότητες που πρέπει να δοθούν για την εφαρμογή διαφόρων επεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης του κτιρίου και συντήρησης των εγκαταστάσεών του. Από τα αποτελέσματα θα επιλεγούν οι προτεινόμενες επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης, που είναι ενεργειακά και οικονομικά αποδοτικές, καθώς κι εκείνες που παρουσιάζουν μεν μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά έχουν υψηλό κόστος εφαρμογής και μπορούν να υλοποιηθούν με τη χρήση διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων.

5.    Έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης

Η έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης είναι το τελευταίο στάδιο της ενεργειακής επιθεώρησης. Το Π.Ε.Α. εκδίδεται μετά την εισαγωγή του αρχείου δεδομένων και αποτελεσμάτων από τον Επιθεωρητή και την οριστική του υποβολή στην Ε.Υ.ΕΠ.ΕΝ., επιστρέφει δε ηλεκτρονικά στον Ενεργειακό Επιθεωρητή, ο οποίος παραδίδει υπογεγραμμένο και σφραγισμένο αντίγραφο στον ιδιοκτήτη/διαχειριστή του κτιρίου. Το Π.Ε.Α. ισχύει για δέκα χρόνια, εκτός από την περίπτωση ριζικής ανακαίνισης του κτιρίου πριν παρέλθει η δεκαετία, οπότε η ισχύς του λήγει με το πέρας των εργασιών ανακαίνισης και πρέπει να εκδοθεί νέο. Στο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) του κτιρίου θα πρέπει να αναφέρονται οι τελικές προτάσεις για την εφαρμογή επεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας, όπως αξιολογήθηκαν από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή.

Ειδικά για τις περιπτώσεις νέων ή ριζικά ανακαινιζόμενων κτιρίων, κατά τη διαδικασία της ενεργειακής επιθεώρησης για έκδοση Π.Ε.Α. θα πρέπει να ελέγχεται εάν το κτίριο κατασκευάστηκε σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη Μελέτη Ενεργειακής Απόδοσης. Σε περίπτωση διαπίστωσης μη τήρησης της μελέτης, ο εκάστοτε ιδιοκτήτης/διαχειριστής του κτιρίου υποχρεούται να συμμορφωθεί εντός προθεσμίας ενός (1) έτους από την έκδοση του Π.Ε.Α., εφαρμόζοντας μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου, σύμφωνα με τις συστάσεις του Ενεργειακού Επιθεωρητή, που αναφέρονται στο Π.Ε.Α.

Σε περίπτωση όπου το Π.Ε.Α. εκδίδεται μετά την υλοποίηση επεμβάσεων στο πλαίσιο προγραμμάτων για τον οικιακό τομέα χρηματοδοτούμενων από εθνικούς ή/και κοινοτικούς πόρους, όπως το πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ' Οίκον, ο Ενεργειακός Επιθεωρητής καταγράφει αναλυτικά και διακριτά τις υλοποιημένες επεμβάσεις που ικανοποιούν τις απαιτήσεις του παρόντος Κανονισμού και του προγράμματος, τις αντίστοιχες τιμολογούμενες δαπάνες, καθώς και την εξοικονομούμενη από τις επεμβάσεις ενέργεια.-

Χρηματοδοτικά Μέσα Ανάπτυξης

    Η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ είναι μια πολιτική επενδύσεων. Στηρίζει τη δημιουργία απασχόλησης, την ανταγωνιστικότητα, την οικονομική ανάπτυξη, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την αειφόρο ανάπτυξη. Οι επενδύσεις αυτές συμβάλλουν στην υλοποίηση της στρατηγικής "Ευρώπη 2020". Με την περιφερειακή πολιτική η ΕΕ εκφράζει επίσης την αλληλεγγύη της προς τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και περιφέρειες, με τη συγκέντρωση πόρων σε περιοχές και τομείς όπου μπορούν να έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο. Η περιφερειακή πολιτική στοχεύει στη μείωση των σοβαρών οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών ανισοτήτων που υπάρχουν ακόμη ανάμεσα στις περιφέρειες της Ευρώπης. Αν δεν εξαλειφθούν αυτές οι ανισότητες, κινδυνεύουν ορισμένοι από τους ακρογωνιαίους λίθους της ΕΕ, όπως η μεγάλη ενιαία αγορά και το νόμισμά της το ευρώ. Το διάστημα 2007-2013, η ΕΕ θα επενδύσει συνολικά 347 δισεκατομμύρια ευρώ στις περιφέρειες της Ευρώπης. Η χρηματοδότηση αυτή συμβάλλει για παράδειγμα στη βελτίωση των μεταφορών και των διαδικτυακών συνδέσεων σε απομακρυσμένες περιοχές, στην τόνωση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων σε μειονεκτούσες περιοχές, στις επενδύσεις σε ένα καθαρότερο περιβάλλον και στη βελτίωση της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων. Τα κονδύλια της ΕΕ επενδύονται επίσης στην καινοτομία, στην ανάπτυξη νέων προϊόντων και μεθόδων παραγωγής, στην ενεργειακή απόδοση και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η υλοποίηση αυτής της στρατηγικής, χρηματοδοτείται από τρία Ταμεία, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α.), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Ε.Κ.Τ.) και το Ταμείο Συνοχής (Τ.Σ.), με τα οποία και υλοποιείται στον ελλαδικό Χώρο το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007 -2013.

1.0. Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (E.R.D.F.:European Regional Development Fund).
    Το ΕΤΠΑ αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της μείωσης των περιφερειακών ανισορροπιών. Συγκεκριμένα, το ΕΤΠΑ χρηματοδοτεί:
α) άμεσες ενισχύσεις για επενδύσεις που πραγματοποιούνται σε επιχειρήσεις (ειδικότερα σε ΜΜΕ) προκειμένου να δημιουργηθούν βιώσιμες θέσεις εργασίας
β) έργα υποδομής που αφορούν κυρίως την έρευνα και την καινοτομία στους τομείς των τηλεπικοινωνιών, του περιβάλλοντος, της ενέργειας και των μεταφορών
γ) χρηματοδοτικά μέσα (επιχειρηματικά κεφάλαια, ταμεία τοπικής ανάπτυξης, κλπ.) με στόχο την ενίσχυση της περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης και την προώθηση της συνεργασίας

μεταξύ των πόλεων και των περιφερειών
δ) μέτρα τεχνικής βοήθειας.

    Το ΕΤΠΑ μπορεί να παρέμβει στο πλαίσιο των τριών νέων στόχων της περιφερειακής πολιτικής. Αναλυτικότερα:

1.1. Στόχος 1. Σύγκλιση.
Στην περιοχή του στόχου σύγκλιση, το ΕΤΠΑ εστιάζει τη συνδρομή που χορηγεί στον εκσυγχρονισμό και τη διαφοροποίηση των οικονομικών δομών, καθώς και στη διατήρηση ή τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας. Οι δράσεις που υλοποιούνται με χρηματοδότηση του ΕΤΠΑ αφορούν τους ακόλουθους τομείς:
- έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη (Ε&ΤΑ)
- καινοτομία και επιχειρηματικότητα
- κοινωνία της πληροφορίας
- περιβάλλον
- πρόληψη κινδύνων
- τουρισμός
- πολιτισμός
- μεταφορές
- ενέργεια
- εκπαίδευση
- υγεία

1.2. Στόχος 2.  Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα και Απασχόληση.
    Οι προτεραιότητες του στόχου περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση αρθρώνονται γύρω από τρεις άξονες:
- καινοτομία και οικονομία της γνώσης: ενίσχυση των περιφερειακών δυνατοτήτων έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας και ενίσχυση

των νέων χρηματοδοτικών μέσων, κυρίως για τις επιχειρήσεις που συνδέονται με την οικονομία της γνώσης.
- περιβάλλον και πρόληψη των κινδύνων: αποκατάσταση των μολυσμένων εκτάσεων, τόνωση της ενεργειακής απόδοσης, προαγωγή καθαρών δημόσιων αστικών μεταφορών και κατάρτιση

σχεδίων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση φυσικών και τεχνολογικών κινδύνων.
- πρόσβαση σε υπηρεσίες μεταφορών και τηλεπικοινωνιών γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος.

1.3. Στόχος 3.  Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία.
    Όσον αφορά τον στόχο ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία, η συνδρομή του ΕΤΠΑ επικεντρώνονται σε τρεις άξονες:
- ανάπτυξη διασυνοριακών οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων.
- καθιέρωση και ανάπτυξη διακρατικής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της διμερούς συνεργασίας μεταξύ θαλάσσιων περιφερειών.
- ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της περιφερειακής πολιτικής μέσω της προώθησης της διαπεριφερειακής συνεργασίας, της ανάπτυξης δικτύων και της ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ των

περιφερειακών και των τοπικών αρχών.
    Το ΕΤΠΑ αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στις εδαφικές ιδιαιτερότητες. Χρηματοδοτεί δράσεις που στοχεύουν να αμβλύνουν τα οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα των αστικών περιοχών. Επίσης, προνομιακής μεταχείρισης τυγχάνουν οι περιοχές με φυσικά γεωγραφικά μειονεκτήματα (νησιωτικές, ορεινές ή αραιοκατοικημένες περιοχές), καθώς και οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες, οι οποίες λαμβάνουν πρόσθετες πιστώσεις ως αντιστάθμιση στην απομόνωσή τους.

2.0. Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (E.S.F.: European Social Fund)
    Το ΕΚΤ αποσκοπεί στη βελτίωση των θέσεων απασχόλησης και των δυνατοτήτων απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρεμβαίνει στο πλαίσιο των στόχων σύγκλιση και περιφερειακή

ανταγωνιστικότητα και απασχόληση. Το ΕΚΤ χρηματοδοτεί τις δράσεις των κρατών μελών στους ακόλουθους τομείς:
- προσαρμογή των απασχολουμένων και των επιχειρήσεων: συστήματα δια βίου μάθησης, σχεδιασμός και προώθηση καινοτόμων οργανώσεων εργασίας.
- πρόσβαση στην απασχόληση των ατόμων που αναζητούν εργασία, των άεργων, των γυναικών και των μεταναστών.
- κοινωνική ένταξη των μειονεκτικών ατόμων και καταπολέμηση των διακρίσεων στην αγορά εργασίας.
- ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού μέσω της μεταρρύθμισης των εκπαιδευτικών συστημάτων και της δικτύωσης των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

3.0. Ταμείο Συνοχής (C.F.: Cohesion Fund)
    Το Ταμείο Συνοχής παρέχει βοήθεια στα κράτη μέλη που έχουν κατά κεφαλή ακαθάριστο εθνικό εισόδημα (ΑΕΕ) κατώτερο του 90% του κοινοτικού μέσου όρου, με στόχο τη μείωση της οικονομικής και κοινωνικής τους υστέρησης και τη σταθεροποίηση της οικονομίας τους. Χρηματοδοτεί δράσεις στο πλαίσιο του στόχου σύγκλιση και υπόκειται εφεξής στους ίδιους κανόνες προγραμματισμού, διαχείρισης και ελέγχου όπως το ΕΚΤ και το ΕΤΠΑ. Για το διάστημα 2007-2013, το Ταμείο Συνοχής χρηματοδοτεί δράσεις στη Βουλγαρία, την Ελλάδα, την Εσθονία, την Κύπρο, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα, την Ουγγαρία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και την Τσεχική Δημοκρατία. Η Ισπανία είναι επιλέξιμη για μεταβατική στήριξη δεδομένου ότι το κατά κεφαλή εθνικό ακαθάριστο εισόδημά της είναι κατώτερο του μέσου όρου της Ευρώπης των 15. Το Ταμείο Συνοχής χρηματοδοτεί δράσεις στους ακόλουθους τομείς:
- διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, ιδίως τα έργα προτεραιότητας ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που καθορίζονται από την Ένωση.
- περιβάλλον: στον τομέα αυτό, το Ταμείο Συνοχής μπορεί επίσης να χρηματοδοτήσει έργα που συνδέονται με την ενέργεια και τις μεταφορές, στο βαθμό που παρουσιάζουν σαφή πλεονεκτήματα για το περιβάλλον, ενεργειακή απόδοση, χρησιμοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών, προώθηση των συνδυασμένων μεταφορών, ενίσχυση των δημόσιων μεταφορών, κλπ. Το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει (με ειδική πλειοψηφία) την αναστολή της χρηματοδοτικής βοήθειας του Ταμείου Συνοχής σε περίπτωση που ένα κράτος παρουσιάσει υπερβολικό δημόσιο έλλειμμα, αν δεν λάβει μέτρα για την επανόρθωση αυτής της κατάστασης ή αν τα μέτρα που λαμβάνονται κρίνονται ανεπαρκή.

4.0. Βιώσιμη Πολιτική Συνοχής
    Τέσσερις κοινές πρωτοβουλίες αναπτύχθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής), σε συνεργασία με τον όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και άλλα χρηματοοικονομικά ιδρύματα, στο πλαίσιο της περιόδου προγραμματισμού 2007-2013, προκειμένου η πολιτική συνοχής να καταστεί πιο αποδοτική και βιώσιμη. Δύο από αυτές αφορούν την προώθηση μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής (JEREMIE και JESSICA), ενώ οι άλλες δύο (JASPERS και JASMINE) λειτουργούν ως μέσα παροχής τεχνικής βοήθειας.
4.1. JEREMIE: Οι Κοινοί Ευρωπαϊκοί Πόροι για τις Μικρές Επιχειρήσεις και τις Μεσαίες Επιχειρήσεις (Joint European Resources for Micro to Medium Enterprises) είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναπτύχθηκε από κοινού με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Προωθεί τη χρήση μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής για τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε χρηματοδότηση μέσω των παρεμβάσεων των διαρθρωτικών ταμείων.
4.2. JESSICA: Η Κοινή Ευρωπαϊκή Υποστήριξη για Βιώσιμες Επενδύσεις σε Αστικές Περιοχές (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas) είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναπτύχθηκε από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης (CEB). Στηρίζει τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και ανάπλαση μέσω μηχανισμών χρηματοοικονομικής τεχνικής.
4.3. JASPERS: Η Κοινή Βοήθεια για τη Στήριξη Σχεδίων στις Ευρωπαϊκές Περιφέρειες (Joint Assistance to Support Projects in European Regions) είναι ένα μέσο παροχής τεχνικής βοήθειας στις δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες που εντάχθηκαν στην ΕΕ μεταξύ 2004 και 2007. Προσφέρει στα εν λόγω κράτη μέλη την απαιτούμενη υποστήριξη για την προετοιμασία μεγάλων έργων υψηλής ποιότητας, τα οποία θα συγχρηματοδοτηθούν από τα ευρωπαϊκά ταμεία.
4.4. JASMINE: Η Κοινή Δράση για τη Στήριξη Μικροχρηματοπιστωτικών Οργανισμών στην Ευρώπη (Joint Action to Support Micro-finance Institutions in Europe) στοχεύει στην παροχή τόσο τεχνικής συνδρομής όσο και χρηματοοικονομικής υποστήριξης σε μη τραπεζικούς παρόχους μικροπιστώσεων και τους βοηθάει να βελτιώσουν την ποιότητα των υπηρεσιών τους, να επεκταθούν και να γίνουν βιώσιμοι. Η JASMINE αποσκοπεί επίσης στην προώθηση των ορθών πρακτικών στο πεδίο των μικροπιστώσεων και στην εκπόνηση ενός κώδικα δεοντολογίας για τους οργανισμούς μικροπιστώσεων.

5.0. JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas)
    Η JESSICA (Κοινή Ευρωπαϊκή Υποστήριξη για Βιώσιμες Επενδύσεις σε Αστικές Περιοχές) είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναπτύχθηκε από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης (CEB). Στηρίζει τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και ανάπλαση μέσω μηχανισμών χρηματοοικονομικής τεχνικής, και λόγω του αντικειμένου της, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να επιλέξουν να επενδύσουν μέρος των χρηματοδοτήσεών τους από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ σε ταμεία ανανεωμένων πιστώσεων, για να συμβάλλουν στην ανακύκλωση των οικονομικών πόρων, ώστε να επιταχύνουν τις επενδύσεις στις αστικές περιοχές της Ευρώπης. Η JESSICA προωθεί τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη υποστηρίζοντας έργα στους ακόλουθους τομείς:
- αστικές υποδομές – περιλαμβανομένων μεταφορών, ύδρευσης/επεξεργασίας λυμάτων, ενέργειας.
- χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος – για τουριστικές ή άλλες βιώσιμες χρήσεις.
- αποκατάσταση υποβαθμισμένων βιομηχανικών τοποθεσιών  περιλαμβανομένης της εκκαθάρισης και απορρύπανσης του χώρου.
- δημιουργία νέων επιφανειών για εμπορική χρήση, για τους τομείς των ΜΜΕ, των ΤΠ και/ή Ε&Α.
- πανεπιστημιακά κτήρια – ιατρικές, βιοτεχνολογικές και άλλες εξειδικευμένες εγκαταστάσεις
- βελτιώσεις στην ενεργειακή αποδοτικότητα.
    Οι χρηματοδοτήσεις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) χορηγούνται στα Ταμεία Αστικής Ανάπτυξης (TAA), τα οποία τις επενδύουν σε συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα ή άλλα έργα που περιλαμβάνονται σε ολοκληρωμένα σχέδια βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Οι επενδύσεις αυτές μπορούν να λάβουν τη μορφή εισφοράς κεφαλαίων, δανείων και/ή εγγυήσεων. Εναλλακτικά, οι διαχειριστικές αρχές μπορούν να αποφασίσουν τη διοχέτευση των κεφαλαίων στα ΤΑΑ μέσω Ταμείων Συμμετοχών (ΤΣ), τα οποία συστήνονται για να επενδύσουν σε πολλά ΤΑΑ. Αυτό δεν είναι υποχρεωτικό, ωστόσο προσφέρει στις διαχειριστικές αρχές το πλεονέκτημα της δυνατότητας να αναθέτουν την εκτέλεση ορισμένων από τις εργασίες που απαιτούνται για την υλοποίηση της JESSICA σε έμπειρους επαγγελματίες. Η πλατφόρμα δικτύωσης του JESSICA τέθηκε σε λειτουργία το 2009 από την Επιτροπή Περιφερειακής Πολιτικής) σε συνεργασία με την ΕΤΕπ/CEB και το ETE για να στηρίξει την εφαρμογή του JESSICA.
    Λόγω του ανανεούμενου χαρακτήρα των εν λόγω μέσων, οι αποδόσεις των επενδύσεων επανεπενδύονται σε νέα έργα αστικής ανάπτυξης, ανακυκλώνοντας με τον τρόπο αυτόν τους δημόσιους πόρους και προωθώντας τη βιωσιμότητα και τον αντίκτυπο του ευρωπαϊκού και εθνικού δημόσιου χρήματος:
- Βιωσιμότητα: Τα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής όπως η JESSICA βασίζονται στην παροχή επιστρεπτέων ενισχύσεων από τα διαρθρωτικά ταμεία σε επενδύσεις που αναμένεται να

αποφέρουν αποδόσεις, με τις οποίες θα εξοφληθούν οι επενδυτές. Αυτό αποτελεί μια πιο βιώσιμη εναλλακτική λύση σε σχέση με τις ενισχύσεις που παραδοσιακά παρέχονται μέσω

επιχορηγήσεων.
- Μόχλευση: Συνδυάζοντας τα διαρθρωτικά ταμεία με άλλες υφιστάμενες πηγές χρηματοδότησης, η JESSICA αυξάνει ουσιαστικά τους πόρους, διευκολύνοντας την παροχή υποστήριξης σε μεγάλο αριθμό έργων.
- Ευελιξία: Η JESSICA προσφέρει ευελιξία, τόσο όσον αφορά τη δομή, όσο και τη χρήση των χρηματοδοτήσεων με επενδύσεις εισφοράς κεφαλαίων, δανείων ή εγγυήσεων, οι οποίες μπορούν να προσαρμοστούν στις ειδικές ανάγκες των συγκεκριμένων χωρών και περιφερειών.
- Εμπειρογνωμοσύνη: Η JESSICA δίνει τη δυνατότητα σε διαχειριστικές αρχές διαρθρωτικών ταμείων, πόλεις και κωμοπόλεις να συμπράττουν με τον ιδιωτικό και τον τραπεζικό τομέα. Αυτό συμβάλλει στη μόχλευση περαιτέρω επενδύσεων, καθώς και την αναβάθμιση των τεχνικών και χρηματοοικονομικών ικανοτήτων υλοποίησης και διαχείρισης των έργων.
- Εταιρικές σχέσεις: Η JESSICA αποτελεί τον καρπό της εταιρικής σχέσης μεταξύ της Κοινότητας της ΕΤΕ και της CEB. Μπορεί επιπλέον να λειτουργήσει ως ισχυρός καταλύτης για τη σύναψη εταιρικών σχέσεων μεταξύ χωρών, περιφερειών, πόλεων, ΕΤΕ, CEB, άλλων τραπεζών, επενδυτών κλπ., προκειμένου να διευθετηθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αστικές περιοχές.

5.1. Προϋποθέσεις Ένταξης
    Η ένταξη μίας αστικής ανάπτυξης στο JESSICA προϋποθέτει ωριμότητα του υπό ένταξη έργου. Το σύστημα αξιολόγησης είναι άμεσο με ένα σύστημα μοριοδότησης, ανάλογα με την πληρότητα του υπό εξέταση φακέλου. Αυτό σημαίνει απλά ότι εάν ένας φάκελος δεν είναι πλήρης, λαμβάνει μεν κάποια μόρια, αλλά παραμένει σε αναμονή, χωρίς να ενταχθεί και χωρίς να απαιτείται η επανυποβολή του. Εάν όμως κάποιο επόμενο σειριακά έργο, αξιολογηθεί ως πλέον πλήρες και με μεγαλύτερη μοριοδότηση, τότε απλά το ελλιπέστερο χάνει την σειρά του, υποβαθμιζόμενο ανάλογα. Δυνατότητα συμπλήρωσης του φακέλου του έργου –με την αντίστοιχη επιπλέον μοριοδότηση- έχει κάποιο έργου στο χρονικό παράθυρο του προγράμματος αλλά και κατά δεύτερο μέχρις εξάντλησης του διατιθέμενου πλαφόν. Το χρηματοδοτικό πλαφόν του JESSICA, είναι για την Αττική τα 50.000.000,00 Euros. Ο περιορισμός αυτός αυτόματα αποκλείει κάποια ανώριμα έργα λόγω αργοπορίας. Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι στο Πρόγραμμα JESSICA, η Διαχειριστική Αρχή δεν είναι τα κατά Περιφέρεια ΠΕΠ, αλλά η κάθε Τράπεζα που έχει αναλάβει να τρέξει το JESSICA. Η δημόσια αρχή λειτουργεί απλά σαν παρατηρητής. Στο Πρόγραμμα JESSICA προτιμώνται τα έργα που έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα, δηλαδή αστική ανάπλαση μεν μιας περιοχής αλλά με την παράλληλη κατασκευή υπόγειου χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων.
    Για να θεωρηθεί ώριμο προς ένταξη πρέπει να περιλαμβάνει συνοπτικά τα κάτωθι:
- Απόφαση του αρμόδιου συλλογικού οργάνου του φορέα (Δημοτικό Συμβούλιο) για την υποβολή αίτησης χρηματοδότησης του προτεινόμενου έργου από το Ταμείο Αστικής Ανάπτυξης Περιφέρειας Αττικής.
- Στοιχεία τεκμηρίωσης της δυνατότητας εκτέλεσης του έργου στο συγκεκριμένο χώρο (τίτλοι ιδιοκτησίας, έγγραφα τεκμηρίωσης της προόδου των διαδικασιών απόκτησης του ακινήτου, συμφωνητικό παραχώρησης, κλπ).
- Άδειες - εγκρίσεις που έχουν ήδη ληφθεί και τυχόν διοικητικές ενέργειες που έχουν γίνει και είναι απαραίτητες για την υλοποίηση του έργου (π.χ. έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων, έγκριση αρμόδιας Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, έγκριση αρμόδιας Υπηρεσίας Δασών, οικοδομική άδεια, κλπ.)
- Τοπογραφικό διάγραμμα σε πρόσφατα ενημερωμένα τοπογραφικά υπόβαθρα.
- Αρχιτεκτονική, Στατική και Η/Μ μελέτη του έργου (τουλάχιστον σε επίπεδο προμελέτης) καθώς και οι απαιτούμενες βοηθητικές μελέτες του έργου με ανάλυση ανά ομάδα τόσο οικοδομικών όσο και Η/Μ εργασιών καθώς και ο απαιτούμενος εξοπλισμός.
- Γεωτεχνική Μελέτη (εάν απαιτείται και εφ’ όσον έχει εκπονηθεί).
- Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (εάν απαιτείται και εφ’ όσον έχει εκπονηθεί).
- Κυκλοφοριακή Μελέτη (εάν απαιτείται και εφ’ όσον έχει εκπονηθεί).
- Τεύχη Δημοπράτησης Έργου (εφ’ όσον έχουν εκπονηθεί).
    Στο χρηματοοικονομικό σκέλος απαιτείται η υποβολή Επιχειρησιακού Σχεδίου του Έργου, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Ταμείου Αστικής Ανάπτυξης Αττικής (στο εξής ΤΑΑΑ), που πρέπει να περιλαμβάνει τις κάτωθι ενότητες:
α. Ενότητα Α: Γενικά στοιχεία του φορέα υποβολής της πρότασης και του προτεινόμενου έργου
- Βασικά στοιχεία προτεινόμενου έργου.
- Φορέας Υποβολής Πρότασης.
- Μέθοδος Υλοποίησης του Έργου.
- Ολοκληρωμένο Σχέδιο Αειφόρου Αστικής Ανάπτυξης (ΟΣΑΑΑ) στο οποίο περιλαμβάνεται το προτεινόμενο έργο.
β. Ενότητα Β: Περιγραφή Προτεινόμενου Έργου - Χρονοδιάγραμμα
- Συνοπτική περιγραφή της περιοχής παρέμβασης.
- Αναλυτική περιγραφή του έργου.
- Σκοπιμότητα του έργου με βάση τις προτεραιότητες και τους στόχους του ΑΠ 4 του ΠΕΠ Αττικής.
- Στοιχεία κυριότητας ακινήτου
- Φάση / Στάδιο Ωριμότητας Έργου.
- Χρονοδιάγραμμα Υλοποίησης του Έργου.
γ.  Ενότητα Γ: Επιχειρηματικό Σχέδιο - Ανάλυση Οικονομικού Αντικειμένου Προτεινόμενου Έργου
- Προϋπολογισμός ανά κατηγορία εργασιών.
- Προτεινόμενο χρηματοδοτικό σχήμα.
- Τεκμηρίωση της δυνατότητας εξασφάλισης των λοιπών πηγών χρηματοδότησης εκτός της χρηματοδότησης από το ΤΑΑΑ.
- Ανάλυση της αγοράς στην οποία θα δραστηριοποιηθεί μέσω της λειτουργίας του έργου ο φορέας (δομή και μέγεθος αγοράς, ανάλυση ανταγωνισμού, τιμές αγοράς, τάσεις).
- Εμπειρία του φορέα υλοποίησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης του έργου.
- Σχέδιο Διοίκησης του Έργου.
- Χρηματοοικονομικός σχεδιασμός.